Αρχαία στα Πλατάνια

Το θέμα των αρχαίων τειχών στον οικισμό Πλατάνια του χωριού μας ανακίνησε, με επιστολή του προς το Σύλλογό μας, ο συγχωριανός μας Κώστας Απ. Γκέκας, που κατάγεται από τον οικισμό αυτό. Για την ιστορία παραθέτουμε όλη τη σχετική αλληλογραφία του Συλλόγου με τις αρμόδιες υπηρεσίες καθώς και τη σχετική απάντηση.

Οξυά, 14 Σεπ 2007,

Προς 7η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
ΘΕΜΑ : Αρχαιολογικοί χώροι στο χωριό Οξυά Καρδίτσας

Σας διαβιβάζουμε σε φωτοαντίγραφο επιστολή συγχωριανού μας προς το Σύλλογό μας, σύμφωνα με την οποία σε τοποθεσία πλησίον του οικισμού «Πλατάνια» του χωριού μας  εντοπίστηκαν ερείπια αρχαίων τειχών. Ως Λαογραφικός, Αρχαιολογικός και Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού ζητούμε να επιληφθείτε του ζητήματος προκειμένου να διαπιστωθεί η οποιαδήποτε αρχαιολογική αξία των παραπάνω τειχών και να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την προστασία τους. Ο Σύλλογός μας προτίθεται να παράσχει, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του, οποιαδήποτε διευκόλυνση ή συνδρομή απαιτηθεί.

Ευχαριστούμε και ελπίζουμε να ανταποκριθείτε στο αίτημά μας.

Για το ΔΣ του Συλλόγου
Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Δ. Καραβίδας

Οξυά, 10 Οκτ 2007,

Προς:19η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
ΘΕΜΑ: Αρχαιολογικοί χώροι στο χωριό Οξυά Καρδίτσας

Σε συνέχεια του με Α.Π. 3665/3-10-2007 εγγράφου σας, που αφορά αυτοψία που διενεργήσατε στον οικισμό Πλατάνια του χωριού Οξυά Καρδίτσας για το αναφερόμενο στο Θέμα ζήτημα, θα θέλαμε, κατ’ αρχή να σας ευχαριστήσουμε για την άμεση ανταπόκρισή σας στο αίτημά μας και να εκφράσουμε τη λύπη μας για την όποια ταλαιπωρία άδικα υπεστήκατε, η οποία ωστόσο πιθανό και να είχε αποφευχθεί αν είχε προηγηθεί κάποια τηλεφωνική συνεννόηση.

Ελπίζουμε, το ενδιαφέρον σας να συνεχιστεί σε συνεργασία και με την ΛΔ΄ Ε.Π.Κ.Α., ώστε να διαπιστωθεί η πιθανή αρχαιολογική αξία των παραπάνω χώρων. Ως καταλληλότερο για παροχή αρωγής στο έργο σας, θεωρούμε τον ίδιο τον αποστολέα της επιστολής που παρέλαβε ο Σύλλογός μας αναφορικά με τους παραπάνω αρχαιολογικούς χώρους, ο οποίος γνωρίζει άριστα την περιοχή και με τον οποίο έχουμε συνεννοηθεί τηλεφωνικά και μας δήλωσε ότι προτίθεται να παράσχει κάθε δυνατή διευκόλυνση, αρκεί να προηγηθεί τηλεφωνική συνεννόηση (6944696856, κος Γκέκας Κων/νος), καθότι αυτή την εποχή δεν διαμένει μόνιμα στο χωριό.

Σε κάθε περίπτωση και για οποιοδήποτε ζήτημα μπορείτε να απευθύνεστε και στον Πρόεδρο του Συλλόγου μας κο Καραβίδα (6974456301, 2431075809).

Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις επόμενες ενέργειές σας και την απάντησή σας.

 Για το ΔΣ του Συλλόγου
Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Δ. Καραβίδας

Οξυά, 31 Οκτ 2007

Προς : Δήμο Μουζακίου, ΔΔ Οξυάς, Μορφωτικό Σύλλογο Δρακότρυπας

ΘΕΜΑ : Αρχαιολογικοί χώροι στην περιοχή Οξυάς

Σας γνωρίζουμε ότι ο Σύλλογός μας έγινε πρόσφατα αποδέκτης επιστολής ιδιώτη συγχωριανού μας, με την οποία μας πληροφορούσε για την πιθανότητα ύπαρξης αρχαίων τειχών στην  περιοχή του οικισμού «Πλατάνια» του χωριού μας.

Ο Σύλλογός μας διαβίβασε την παραπάνω επιστολή στην αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία, η οποία, σε συνεργασία με το Σύλλογό μας, διενήργησε αυτοψία στην παραπάνω περιοχή, το αποτέλεσμα της οποίας ήταν, όπως προφορικά μέχρι στιγμής ενημερωθήκαμε, να εντοπιστούν πράγματι θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος της ελληνιστικής περιόδου στη θέση «Πύργια – Διασελάκια» της περιοχής αυτής, τμήμα της οποίας γειτνιάζει με τον παραπάνω οικισμό και ανήκει γεωγραφικά στο Δ.Δ. Δρακότρυπας.

Παρακαλούμε για την ενημέρωσή σας και σας γνωρίζουμε ότι μόλις ο Σύλλογός μας λάβει αρμοδίως οποιαδήποτε επίσημη απάντηση για το παραπάνω ζήτημα, θα σας ενημερώσει άμεσα.

Το παρόν έγγραφό μας κοινοποιούμε και στο Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο Δρακότρυπας «Η ΑΝΑΠΛΑΣΗ», για ενημέρωση και με την επιθυμία για συνεργασία στην από κοινού εκδήλωση τυχόν απαιτούμενων πρωτοβουλιών ή ενεργειών, μετά την επίσημη απάντηση της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας.

 Για το ΔΣ του Συλλόγου
Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Δ. Καραβίδας

Οξυά, 19 Νοε 2007,

Προς : ΛΔ΄ Εφορία προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

ΘΕΜΑ : Αρχαιολογικοί χώροι στο χωριό Οξυά Καρδίτσας

Σε συνέχεια του με Α.Π. 3665/1-11-2007 εγγράφου της 19ης  Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, που σας στάλθηκε και μας κοινοποιήθηκε (και το οποίο σας επισυνάπτουμε), παρακαλούμε όπως μας πληροφορήσετε σχετικά με την ταυτότητα των αναφερομένων στο ίδιο έγγραφο αρχαιολογικών κατάλοιπων, προκειμένου, σε συνεργασία με κάθε αρμόδια αρχή, να ενεργήσουμε κατά το δυνατό, ως αναγνωρισμένος αρμοδίως λαογραφικός- πολιτιστικός και αρχαιολογικός Σύλλογος του χωριού, για την προστασία και την ανάδειξή τους.

Για τυχόν τηλεφωνική επικοινωνία που ήθελε απαιτηθεί παρακαλούμε να απευθύνεστε στον Πρόεδρο του Συλλόγου μας κο Καραβίδα (6974456301, 2431075809).

 Για το ΔΣ του Συλλόγου
Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Δ. Καραβίδας

Η απάντηση της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας, μετά τη σχετική επιτόπια αυτοψία της

Υπουργείο Πολιτισμού
ΛΔ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Διευθυντής, Λεωνίδας Π. Χατζηαγγελάκης

Νομός Καρδίτσας Δήμος Μουζακίου
Δημοτικό Διαμέρισμα Οξυάς
Θέση  Πυργάκια

Στον οικισμό Πλατάνια, Νοτιοδυτικά του χωριού της Οξυάς και βόρεια του χωριού Παλαιοχώρι, δεσπόζουν επιβλητικά δύο κορυφές, οι οποίες είναι γνωστές ως «Θέση Πυργάκια». Η ονομασία τους δικαιολογείται από την ύπαρξη αρχιτεκτονικών λειψάνων επάνω σ’ αυτές. Σώζονται τα ερείπια δύο οχυρών, παρατηρητηρίων ή φρυκτωριών. Στην μία από αυτές, στην οποία υπάρχει τριγωνομετρικό σημείο του στρατού, διακρίνεται η κάτοψη ενός τετράγωνου σχεδόν κτίσματος, με διαστάσεις 7,00 x 7,00 περίπου μέτρα. Στο άλλο ύψωμα  διακρίνεται επίσης η κάτοψη ενός κτίσματος σχεδόν τετράγωνου, διαστάσεων 10,00 x 10,00 περίπου μέτρα. Έπειτα από επιφανειακή έρευνα δεν βρέθηκαν στοιχεία, όπως κεραμική, ώστε να συμπεράνουμε σε ποια χρονική περίοδο ανήκουν.

Η θέση των οχυρών αυτών, φρυκτωριών ή παρατηρητηρίων είναι περίοπτη και στρατηγική, καθώς έλεγχαν το πέρασμα από τους Γόμφους (Μουζάκι) προς την Αμβρακία (Άρτα).

Η πρόσβαση στις θέσεις αυτές, οι οποίες βρίσκονται σε υψόμετρο περίπου 950 μέτρα, γίνεται από δύσβατα μονοπάτια.

Οξυά, 29 Οκτ 2008

Προς : ΛΔ΄ Εφορία προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
ΘΕΜΑ : Αρχαιολογικοί χώροι στο χωριό Οξυά Καρδίτσας

Σας υπενθυμίζουμε μεταξύ μας αλληλογραφία αναφορικά με την ύπαρξη υπολειμμάτων  αρχαίων τειχών στη θέση «Πυργάκια» του οικισμού Πλατάνια του χωριού μας.

Σε σχετική με το θέμα απάντησή σας και στην ενημέρωση που μας παρείχατε, αναφέρεστε στη μη ύπαρξη κατάλληλων υπολειμμάτων – όπως κεραμική – με βάση τα οποία θα μπορούσατε να εξάγετε πιο λεπτομερή συμπεράσματα για τα τείχη αυτά.

Διαβάζοντας την απάντησή σας αυτή, που δημοσιεύσαμε στην εφημερίδα του Συλλόγου μας, πολλοί συγχωριανοί μας αλλά και κάτοικοι γειτονικών με το χωριό μας περιοχών, μαρτυρούν για την ύπαρξη πολλών υπολειμμάτων από τέτοια κεραμικά αντικείμενα – όπως άλλωστε διαπιστώθηκε και κατά την αρχική επίσκεψη στο χώρο από υπαλλήλους της 19ης  Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στην οποία είχε αρχικά απευθυνθεί ο Σύλλογός μας και η οποία σας διαβίβασε για λόγους αρμοδιότητας την υπόθεση. Τα ίδια άτομα απευθύνουν προς το Σύλλογό μας αιτήματα και εκκλήσεις για μια πιο εμπεριστατωμένη από την υπηρεσία σας έρευνα και ανάλογο πόρισμα για την περιοχή.

Μετά τα παραπάνω και αφού προηγουμένως εκφράσουμε ως Σύλλογος την ικανοποίησή μας για το μέχρι σήμερα ενδιαφέρον σας, παρακαλούμε όπως ενεργήσετε ότι επιπλέον είναι δυνατό ώστε να εξαχθούν πιο λεπτομερή συμπεράσματα για την παραπάνω περιοχή, προκειμένου αυτή να προστατευθεί και να αξιοποιηθεί κατάλληλα αλλά και να αναδειχθεί πλήρως το συγκεκριμένο αυτό κομμάτι της ιστορίας του χωριού μας.

Για τυχόν τηλεφωνική επικοινωνία που ήθελε απαιτηθεί παρακαλούμε να απευθύνεστε στον Πρόεδρο του Συλλόγου μας κο Καραβίδα (6974456301, 2431075809).

 Για το ΔΣ του Συλλόγου
Ο Πρόεδρος

Γεώργιος Δ. Καραβίδας

Το Στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Οξυά και οι αψιμαχίες στη Νευρόπολη

Ο Καραϊσκάκης υπήρξε η μεγαλύτερη στρατιωτική φυσιογνωμία της εποχής του. Δυστυχώς μόνο λίγοι διέγνωσαν εγκαίρως τις ικανότητας του και μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται ο Κολοκοτρώνης, που λέγεται ότι μοιρολόγησε σταυροπόδι, σαν γυναίκα, το θάνατο του ήρωα.

Όλοι οι βιογράφοι – φίλοι και αντίπαλοι – εκφράσθηκαν με θαυμασμό γι’ αυτόν και δυστυχώς οι περισσότεροι, αντιλήφθηκαν την αξία του μετά το θάνατό του. “Μέγα άνδρα”, τον ονομάζει ο Καρλάιλ και ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος έλεγε γι’ αυτόν ότι είναι “Δυο φορές πιο μεγάλος απ’ τον Αϊ – Γιώργη”.

Ο ιστορικός Κων/νος Παπαρρηγόπουλος εξιστορώντας το βίο και την πολιτεία του Μαυροκορδάτου, του οποίου ήταν θαυμαστής, γράφει: “Εν μόνον λάθος έπραξαν (ο Μαυροκορδάτος), ότι δεν εμάντευσεν την αξίαν του Καραϊσκάκη και περιήλθεν εις ρήξιν με τον άνδρα εκείνον, όστις, μετά δύο έτη, εις στιγμήν κρισιμοτάτην, έμελλε ν ‘ αποδείξει δι’ έργων λαμπρών ότι είναι κράτιστος των κατά ξηράν αναδειχθέντων”.

Ήδη από το 1822 ο Καραϊσκάκης, με τη βοήθεια και του Γιαννάκη Ράγκου εγκαθίσταται στο αρματολίκι των Αγράφων, αφού κατορθώνει να εκτοπίσει από αυτό τους τελευταίους Μπουκοβαλαίους, οι οποίοι κατείχαν το αρματολίκι πάππου προς πάππου, κληρονομικώ δικαιώματι. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι η περίφημη οικογένεια των Μπουκοβαλαίων, που έδωσε τόσους γνωστούς αρματολούς, τα τελευταία χρόνια πριν από την επανάσταση του 1821, είχε εκφυλισθεί και έτσι δεν ήταν δύσκολο στον να παραγκωνίσει τους τελευταίους απογόνους της.

Τους καπεταναίους των αρματολικιών βέβαια διόριζαν οι τούρκοι πασάδες. Αυτό δεν συνέβη στην περίπτωση του Καραϊσκάκη, ο οποίος κατέλαβε το αρματολίκι των Αγράφων χωρίς τη συγκατάθεση τους, ούτε όμως και αντέδρασαν οι τελευταίοι, ίσως γιατί προτίμησαν να τον έχουν προσωρινά σύμμαχο παρά ενοχλητικό αντίπαλο. Οι σχέσεις του Καραϊσκάκη με τους Τούρκους δεν ήταν ποτέ σταθερές. Όταν είχε δυσκολίες παρίστανε τον υποταγμένο φίλο και όταν εύρισκε ευκαιρία αποστατούσε και έγραφε τα φιρμάνια τους στα παλιά του τα παπούτσια (η ανάλογη έκφραση του Καραϊσκάκη ήταν άλλη). Οι Τούρκοι ασφαλώς γνώριζαν το χαρακτήρα του άνδρα, αλλά προσποιούνταν ότι τον πίστευαν, περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία για να τον εξοντώσουν.

Το αρματολίκι των Αγράφων

Ευθύς εξαρχής από την εγκατάσταση του Καραϊσκάκη στο αρματολίκι των Αγράφων διαφάνηκε η διάθεση του Ράγκου να τον εκτοπίσει, και να πάρει εκείνος τη θέση του. Για να πετύχει το σκοπό του χρησιμοποίησε κάθε είδους ραδιουργία  προς τον Μαυροκορδάτο, που ήταν τότε διοικητής της «Δυτικής Χέρσου Ελλάδος» με έδρα το Μεσολόγγι. Σ’ αυτό τον βοήθησε και ο ίδιος ο Καραϊσκάκης με τη στάση του, με την απείθεια του προς τη διοίκηση του Μαυροκορδάτου, με τον ανυπότακτο χαρακτήρα του, την αθυροστομία του και μι το κρυφτούλι που έπαιζε με τους Τούρκους. Το πράγμα δεν άργησε να καταλήξει σε ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Μαυροκορδάτου και Καραϊσκάκη τον οποίο ο πρώτος θεωρούσε ύποπτο συνεργασίας με τον εχθρό – αργότερα τον πέρασαν από δίκη γι’ αυτό – στην παρούσα όμως φάση ο Μαυροκορδάτος έδειχνε φανερά την προτίμηση του προς το Ράγκο.

Ο Καραϊσκάκης νιώθοντας κατατρεγμένος από Τούρκους και Έλληνες, ιδιαίτερα μετά τη σύγκρουση του με τους πρώτους στο Σοβουλάκου, δίδοντας δε στα γεγονότα και μεγαλύτερες διαστάσεις από τις πραγματικές, με τον ευφάνταστο χαρακτήρα του, έβλεπε ως μόνο και ασφαλές καταφύγιο του το αρματολίκι των Αγράφων και προσπαθούσε να το κρατήσει με νύχια και με δόντια.

Παντού γύρω του έβλεπε εχθρούς σταλμένους από τον Μαυροκορδάτο για να τον δολοφονήσουν. Ο μόνος προς τον οποίο είχε εμπιστοσύνη ήταν ο αρματολός του Ασπροπόταμου Νίκος Στορνάρης. Ετσι πρέπει να εξηγήσουμε και τη σύγκρουσή του με τους 300 περίπου Σουλιώτες του Κίτσου Τζαβέλλα, όταν αυτοί επιχείρησαν να περάσουν στα Άγραφα και τον Ασπροπόταμο. Το γεμάτο οργή γράμμα του Καραϊσκάκη είναι, εύγλωττο: “Κίτσιο Τζιαβέλλα και λοιποί. Έμαθα το απέρασμά σας εις Ασπροπόταμον. Πού πάτε κλέφτες, λησταί της πατρίδος και προδότες, παλιοτσάρουχα; Τριακόσιοι άνθρωποι θα μας φέρουν την ελευθερίαν; Ή θαρρείτε δεν ηξεύρωμεν τους σκοπούς σας: Επουλήσατε την πατρίδα σας και τώρα τρέχετε εδώ και εκεί και χαλάτε, τον κόσμον. Όχι, αν είναι το Ρωμέικο να μας το φέρετε εσείς οι τριακόσιοι άνθρωποι, δεν το θέλομεν. Έχομεν και στράτευμα και αλλάς δυνάμεις, όταν μας διορίσει το Έθνος να βαρέσωμεν. Δια τούτο, άμα λάβετε το γράμμα, αμέσως να φύγετε, διότι να μη μας κάνετε απίστους. 20 Απριλίου 1823 Καραϊσκάκης”.

Είχε λοιπόν σοβαρούς λόγους να μην προκαλεί προς το παρόν τους Τούρκους, όταν όμως νόμιζε ότι απειλείται το αρματολίκι του, δεν δίσταζε να συγκρουστεί και με αυτούς, όπως συνέβη στου Σοβουλάκου. Αλλά και την εσωτερική οργάνωση του αρματολικιού δεν παραμέλησε και επέβαλε τάξη και ασφάλεια και απόδοση δικαιοσύνης στο φτωχό λαό. Γράφει ο Κασομούλης: “Εις εκείνην την περίστασιν διοργάνωσεν την δημογεροντίαν των Αγράφων και εσύστησε Τράπεζαν οικονομικήν των εσόδων και εξόδων. Επίτροπον εις την ληψοδοσίαν είχε διορισμένον τον  λογιώτατον Κερασοβίτην, όστις εχαίρετο όλην την υπόληψιν της επαρχίας και την εμπιστοσύνην του (του Καραϊσκάκη).

Οι Σουλιώτες επέστρεψαν τελικά στο Βάλτο και, διέδιδαν παντού τα παθήματα τους, κατηγορώντας τον Καραϊσκάκη ως τουρκολάτρη.

Το στρατόπεδο της Οξυάς

Οι Μακεδόνες οπλαρχηγοί Καρατάσιος, Γάτσος και άλλοι, οι οποίοι βρίσκονταν στα νησιά, βγήκαν στο Τρίκερι και απειλούσαν σοβαρά την κυριαρχία των Τούρκων στην Ανατολική Θεσσαλία. Φοβούμενοι οι τελευταίοι ότι, θα βρίσκονταν σε δεινή θέση, αν η επανάσταση από Πήλιο, Αγραφα και Ασπροπόταμο εξαπλωνόταν στη Θεσσαλία, με μια αιφνιδιαστική κίνηση, μια τουρκική στρατιά προσέβαλε τους επαναστάτες στο Τρίκερι και ο Σελιχτάρ Μπόδας με 4 χιλιάδες κινήθηκε κατά του Στορνάρη στον Ασπροπόταμο και του Καραϊσκάκη στα Αγραφα. Χωρίς ο τελευταίος να συναντήσει σοβαρή αντίσταση, αφού λεηλάτησε τα προσκυνημένα χωριά στα ριζά των Αγράφων και αιχμαλώτισε τους κατοίκους, έφτασε στη Νευρόπολη και οχυρώθηκε στο κέντρο της πεδιάδας, στον πύργο και στα γύρω υψώματα του χωριού Στούγκου (σημερινό Κρυονέρι), που ήταν τότε τσιφλίκι του Τσολάκογλου.

Ο Καραϊσκάκης, που μέχρι τότε τηρούσε στάση επαμφοτερίζουσα, αντιλαμβάνεται πλέον ότι το κρυφτούλι με τους Τούρκους τελείωσε οριστικά. Στέλνει αμέσως γράμματα στους καπεταναίους Μήτσιο Κοντογιάννη, Δήμο Σκαλτσά, γερο – Πανουργιά, Οδυσσέα Ανδρούτσο, Σιαφάκα, Γιολδασαίους, Πεσλή και άλλους και τους καλεί αμέσως σε βοήθεια. Όλοι έστειλαν δύναμη και μερικοί ήρθαν αυτοπρόσωπους και έτσι άρχισε να συγκροτείται το στρατόπεδο της Οξυάς.

Το στρατόπεδο, ημέρα την ημέρα αυξανόταν και έφτασε  τελικά 4.500 εμπειροπόλεμους άνδρες. Οπλαρχηγοί, προσωπικά στηρίγματα του Καραϊσκάκη, στους οποίους είχε απόλυτη εμπιστοσύνη ήταν ο Σωτήρης Συντεκνιώτης, ο Αντώνης Ζαραλής και ο Γιάννης Φραγκίστας. Υπήρχαν και άλλοι δευτερότεροι.

Τις απογευματινές ώρες μεταξύ 5 και 10 Ιουνίου, ο Καραϊσκάκης συγκεντρώνει ως 1500 πολεμιστές και τους χωρίζει σε τρία τμήματα, με σκοπό να αιφνιδιάσει τους Τούρκους, επιτιθέμενος από τρεις κατευθύνσεις. Ο ίδιος τοποθετήθηκε στο μέσον. Οι Τούρκοι αιφνιδιάστηκαν στην αρχή και δεν βγήκαν από τα οχυρώματα που είχαν κατασκευάσει τις προηγούμενες ημέρες. Σύντομα όμως συνήλθαν και με τη βοήθεια του ιππικού τους έτρεψαν σε φυγή τη δεξιά πτέρυγα των Ελλήνων, που διοικούσε ο Φραγκίστας. Το ιππικό στράφηκε ακολούθως προς το κέντρο και το αριστερό και δημιούργησε σύγχυση και αταξία στις τάξεις των Ελλήνων. Ο ίδιος ο Καραϊσκάκης σώθηκε χάρη στα πόδια του. Τα διασκορπισμένα τμήματα συγκεντρώθηκαν στα υψώματα της  Κερασιάς. Εκεί ο Καραϊσκάκης έδειχνε άρρωστος και συντετριμένος για την αποτυχία της Επιχείρησης.

“Εβράδυασεν και η νυξ διασκέδασε την λύπην του”, γράφει ο Κασομούλης. Την επομένη το στράτευμα μετακινήθηκε πάλι στο στρατόπεδο της Οξυάς, όπου ο Καραϊσκάκης περίμενε τις επικουρίες για να επιχειρήσει δεύτερη επίθεση κατά των Τούρκων της Νευρόπολης.

Το ερώτημα που αντιμετώπισαν οι ιστορικοί είναι γιατί απέτυχε με τόσο οικτρό τρόπο μια επιχείρηση που οργανώθηκε από τον Καραϊσκάκη -στρατιωτική ευφυία σε τέτοιες αιφνιδιαστικές επιθέσεις – ο οποίος μάλιστα διέθετε αξιόλογη δύναμη εμπειροπόλεμων στρατιωτών και αξιωματικών.

Η απάντηση έχει σχέση με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Ο Καραϊσκάκης βιάστηκε να αρχίσει την επίθεση και είχε γι’ αυτό τους λόγους του. Οι δυο μάλιστα εγκυρότεροι βιογράφοι του, ο Κασομούλης και ο Αινιάν, σ’ αυτόν μόνο το λόγο αποδίδουν την ήττα. Οι υπόλοιποι ιστορικοί, πολύ λίγο ασχολήθηκαν με αυτή την περίοδο.

Αναφέρθηκε ότι αυτή την περίοδο ο Καραϊσκάκη; αισθανόταν κατατρεγμένος από όλους και γι’ αυτό υποπτευόταν τους πάντες. Και το στράτευμα που άρχισε να συνάζεται στο στρατόπεδο της Οξυάς τον ανησυχούσε. Ανάμεσά τους διέβλεπε ανθρώπους του Μαυροκορδάτου, εχθρούς πραγματικούς ή φανταστικούς. Ήθελε λοιπόν να ξεμπερδεύει με τους Τούρκους μια ώρα αρχίτερα, και για να εδραιώσει το κύρος του στο στράτευμα και στην κυβέρνηση και για να διαλύσει το στρατόπεδο της Οξυάς. Ένας πρόσθετος λόγος ήταν ότι ένα τόσο μεγάλο στράτευμα σύντομα θα άρχιζε τη λεηλασία των γύρω χωριών, μόλις τελείωναν οι πρώτες προμήθειες. Οι. υποψίες του Καραϊσκάκη δεν άφησαν ανέγγιχτο ούτε αυτόν τον αφοσιωμένο φίλο του Γιάννη Φραγκίστα τον οποίο κατηγόρησε (αδίκως βέβαια) ότι υποχώρησε βάσει σχεδίου για να εκθέσει τον αρχηγό του. Από την άλλη ο Φραγκίστας “έδιδε την αιτίαν του χαλασμού του εις το άσκεπτον και απερίσκεπτον Καραϊσκάκη” και οι δυο άνδρες ψυχράνθηκαν πολύ.

Η συνθήκη

Ενώ ο Καραϊσκάκης τοποθετήθηκε και πάλι στην Οξυά και προετοίμαζε δεύτερο κίνημα κατά των Τούρκων της Νευρόπολης, έφτασε ένας πεζός, απεσταλμένος από τον Σελιχτάρ Μπόδα, με γράμμα προς τον Καραϊσκάκη, που έγραφε πως ό,τι έγινε ήταν από λάθος του βεζύρη και τώρα πρέπει να κάμουν ειρήνη μεταξύ τους Έλληνες και Τούρκοι και να ζήσουν όπως πρώτα. Ο Καραϊσκάκης να αναλάβει τη θέση του στο αρματολίκι και το στρατόπεδο να διαλυθεί. Σύμφωνα με άλλους το γράμμα δεν προερχόταν από τον Σελιχτάρ Μπόδα, αλλά από τον Χουρσίτ πασά και τον Ισμαήλ Πλιάσα, πασάδες της Λάρισας και τον Τρικάλων αντίστοιχα. Οι Τούρκοι συνάντησαν σοβαρές δυσκολίες στο Τρίκερι και είχαν ανάγκη να στείλουν εκεί επικουρίες, εξ ου και η επιθυμία τους για ειρήνευση στα Άγραφα, ενώ μάλιστα βρίσκονταν και σε πλεονεκτική θέση έναντι των Ελλήνων.

Εν τω μεταξύ ο Καραϊσκάκης από την υπερβολική κόπωση και τη στενοχώρια αρρώστησε, και μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι της Οξυάς, ώσπου να συνέλθει. Εκεί συγκεντρώθηκε σιγά σιγά (“ανεπαισθήτως”, γράφει ο Κασομούλης) όλο σχεδόν το στράτευμα. Ο αρχηγός κάλεσε όλους τους καπεταναίους στο γιατάκι του, για να συσκεφθούν σχετικά με την απάντηση που θα έδιναν στο γράμμα των Τούρκων για ειρήνη.

Πρώτος πήρε το λόγο ο Καραϊσκάκης και εισηγήθηκε στους υπόλοιπους να δεχτούν την ειρήνευση, με τον όρο οι Αλβανοί να αποσυρθούν ολωσδιόλου από τα Άγραφα και τον Ασπροπόταμο και να αφήσουν ελευθέρους όλους τους αιχμαλώτους που είχαν πάρει από τα προσκυνημένα χωριά. Οι λόγοι που πρόβαλε ήταν κυρίως δυο, οι εξής: 1) ‘Οτι ο ίδιος είναι άρρωστος και χωρίς αυτόν ο πόλεμος δεν θα έχει αποτέλεσμα και 2) ότι υπάρχουν ανάμεσα τους πολλοί ραδιούργοι και υποπτεύεται πως μετά από 3-4 μέρες πόλεμο, θα σκανδαλίσουν το στράτευμα, που θα διασκορπιστεί και θα αρχίσει τις λεηλασίες.

Εκ μέρους των αρχηγών απάντησε στον Καραϊσκάκη ο Στουρνάρης, ο οποίος είπε ότι οι Τούρκοι δεν είναι ειλικρινείς, όταν ζητούν ειρήνη, ενώ εν τω μεταξύ έχουν καταστρέψει δεκάδες χωριά και έχουν αιχμαλωτίσει, τόσους αθώους ανθρώπους. “Είναι Τούρκοι, είναι άπιστοι και ζητούν ειρήνη διά άλλην καμίαν κωλοσφίξιν όπου έχουν. Ευθύς όμως που δυναμώσουν, ούτε θέλει ενθυμηθούν ότι υπάρχει συνθήκη”, είπε. Και η απάντηση του Καραϊσκάκη: “Ωχ αδερφέ Στορνάρη, κλείω τώρα την ειρήνη. Δεν με άρεσε μεθαύριον, την χέζω και εγώ και εσύ και όλοι μας”.

Κατόπιν κάλεσε τον απεσταλμένο των Τούρκων, κάποιον Ταΐραγα, φοροεισπράκτορα των Τούρκων και γνωστόν του Καραϊσκάκη, γιατί γύριζε τα Άγραφα και συγκέντρωνε τους φόρους για λογαριασμό των Τούρκων και, αφού τον στόλισε και αυτόν, τους αρχηγούς του και τον σουλτάνο του με τα χειρότερα κοσμητικά επίθετα, που μόνο εκείνος εκστόμιζε, τον παρέδωσε στους αρχηγούς, για να τους εξηγήσει τους όρους της ειρήνης. Φυσικά κανένας δεν πίστεψε στις ειρηνοποιές διαθέσεις των Τούρκων και ο Στορνάρης, εκ μέρους όλων, είπε: “Όλα ψέματα, Καραταΐρη. Την ηύρατε χοντρήν εμπροστά σας και θέλει χοντρύνει ακόμα περισσότερον, και το προβλέπετε, και ζητείτε την ειρήνην!”.

Εντούτοις η συνθήκη συμφωνήθηκε και την υπόγραψαν εκ μέρους όλων, ο Καραϊσκάκης και ο Στορνάρης. Οι Αλβανοί αποσύρθηκαν από τη Νευρόπολη και τον Ασπροπόταμο και ο κατατρεγμένος λαός ξαναγύρισε στα ρημαγμένα χωριά του, για να βρει στάχτες και καπνίζοντα ερείπια.

Καθένας βέβαια θα αναρωτιέται, τι είδους συνθήκες με τους Τούρκους έκαναν οι καπεταναίοι των Αγράφων και του Ασπροποτάμου τη στιγμή που το επαναστατημένο Έθνος βρισκόταν σε πόλεμο μαζί τους, διεξήγαγε τον υπέρ πάντων αγώνα και είχε ανάγκη όλων των τέκνων του. Πολύ δε περισσότερο, αφού ήταν ήδη γνωστό ότι η ειρήνη στα Άγραφα θα απελευθέρωνε τις τουρκικές δυνάμεις και θα έφερνε σε δυσχερή θέση τους αγωνιζόμενους στο Τρίκερι και αλλού. Και ακόμη πως δεχόταν η Διοίκηση τις εξηγήσεις των καπεταναίων, για την ανάγκη που τους ώθησε να συνάψουν με τους Τούρκους συνθήκες ερήμην της;

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στις 12-6-1823 ο Ν. Στορνάρης, ο Σιαφάκας, Γρηγόρης Λιακατάς, Γ. ΙΙεσλής, Νάσιος Μάνταλος και Καραϊσκάκης με γράμμα τους προς τη Διοίκηση, εξηγούσαν τους λόγους που τους ανάγκασαν να συνθηκολογήσουν με τον εχθρό. Εκ των υστέρων δύο εξηγήσεις μπορούν να δοθούν:

1ον) Η Διοίκηση γνώριζε ότι εκστρατεία μεγάλη και συστηματική, που να κρατήσει, μήνες, ήταν αδύνατο να γίνει στα Άγραφα, εξαιτίας της δυνατότητας που είχαν οι Τούρκοι να συγκεντρώνουν μεγάλες δυνάμεις και ότι, αν επιχειρούνταν, το βέβαιο αποτέλεσμα θα ήταν η καταστροφή του τόπου και της επανάστασης.

2ον) Οι καπεταναίοι των Αγράφων δεν ήταν ακόμη ώριμοι να εγκαταλείψουν τα αρματολίκια τους και να αφοσιωθούν σε έναν εθνικό αγώνα. Ο Καραϊσκάκης ήταν προσκολλημένος στα Άγραφα, ο Στορνάρης στον Ασπροπόταμο και άλλοι σε άλλες επαρχίες. Η Διοίκηση το γνώριζε αυτό και, φρονίμως ποιούσα, ανεχόταν την κατάσταση και περίμενε καλύτερες ημέρες. Από την όλη εξέλιξη των πραγμάτων και τον μετέπειτα εθνοσωτήριο ρόλο που έπαιξε ο Καραϊσκάκης στον αγώνα αποδείχθηκε ότι σε εκείνη την περίσταση η Διοίκηση έπραξε το σωστό.

Επιλεγόμενα

Η διαπραγμάτευση ενός θέματος, που έχει σχέση με τη δράση του στρατάρχη της Ελλάδας στην πιο κρίσιμη περίοδο της ιστορικής πορείας της απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, ώστε να μην υποκύψει κανείς στον πειρασμό να υπερτονίσει τις μεγάλες πράγματι αρετές του ήρωα, αλλά και να αποσιωπήσει τις αδυναμίες του χαρακτήρα του.

Στο μέτρο του δυνατού προσπάθησα να αποφύγω τις υπερβολές και να παρουσιάσω το θέμα, άσο πιο αντικειμενικά γινόταν και όσο μου επέτρεψε η υπάρχουσα βιβλιογραφία.

Οι μεγάλοι του Αγώνα ήταν και αυτοί συνηθισμένοι άνθρωποι, με αρετές, αλλά και με ανθρώπινες αδυναμίες και αυτό τιμά περισσότερο την προσφορά τους. Για να είναι κανείς δίκαιος μαζί τους πρέπει να κρίνει τις πράξεις τους με τα δεδομένα της εποχής τους και όχι με τα σημερινά και αυτό είναι όντως πολύ δύσκολο.

Ο Καραϊσκάκης δοξάστηκε όσο κανείς άλλος από τους αρχηγούς του ’21 και κατάκτησε τη δόξα και τον πανελλήνιο θαυμασμό για τους αγώνες του, η μεγάλη του αγάπη όμως παρέμειναν ως το τέλος της ζωής του τα Άγραφα. Θαρρείς, πως, σαν τον μυθικό Ανταίο, έπαιρνε δύναμη από τα βουνά τους και γι’ αυτό τα υπερασπιζόταν με τόση επιμονή και μεταχειριζόταν χίλια τεχνάσματα, για να τα γλιτώσει από το χαλασμό.

Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω προφορική παράδοση, που διασώθηκε στα χωριά των Αγράφων: Όταν ο Καραϊσκάκης αποφάσισε να λάβει ενεργό μέρος στον μεγάλο αγώνα του Έθνους, εμπιστεύτηκε τα Άγραφα στη Δημογεροντία, που αυτός ο ίδιος παλαιότερα συγκρότησε. Κάλεσε τους δημογέροντες στο Νεοχώρι – έδρα της δημογεροντίας – και απευθυνόμενος στον πρόεδρό της Γιαννάκη Ζωγλοπίτη, του είπε: “Τώρα, Τουρκογιάννη, θα το κάμουμε Ρωμαίικο. Εγώ φεύγω. Έχω το λόγο σας ότι δεν θα κάμετε καπάκια με τους Τούρκους; “Μπέσα για μπέσα”, αποκρίθηκε ο Γιαννάκης.

Αποχαιρέτισε για τελευταία φορά τα αγαπημένα του Άγραφα και πέταξε προς τη δόξα και την αθανασία. Αυτά συνέβησαν το Μάη τον 1824. Η χρονολογία αυτή θεωρείται ορόσημο στη στρατιωτική σταδιοδρομία του Καραϊσκάκη. Ο Μεγάλος Άνδρας έκτοτε μεταμορφώνεται σε πολέμαρχο, απόλυτα αφοσιωμένο στην υπόθεση της απελευθέρωσης της πατρίδας, σε βαθμό που οι παλαιοί συμπολεμιστές αλλά και οι αντίπαλοί του – που δεν ήταν λίγοι – να μιλούν για θαύμα.

Τις μεγάλες στρατιωτικές αρετές του έδειξε το 1826 και 1827, όταν επιτέλους η κυβέρνησε του ανέθεσε την αρχιστρατηγία των στρατευμάτων της Στερεάς Ελλάδας. Έδειξε ασυνήθιστη μεγαλοψυχία και συμφιλιώθηκε με τους πρώην εχθρούς του, απόλυτη αφοσίωση στην κυβέρνηση και κατόρθωσε να συγκροτήσει τη μεγαλύτερη στρατιά, από όσες ποτέ είχε η επανάσταση, εμπνέοντας την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του όλων εκείνων των αρειμάνιων και ανυπότακτων συμπολεμιστών του.

Τα αποτελέσματα της στρατηγικής του φάνηκαν στις περίλαμπρες νίκες στην Αράχοβα, στο Δίστομο, στο Κερατσίνι και αλλού. Δυστυχώς η μοίρα φθόνησε τον άνδρα και δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει το εθνοσωτήριο έργο του. Του έκοψε το νήμα στις 23 Απριλίου 1827 ανήμερα της ονομαστικής γιορτής του.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το κείμενο ανήκει στο συνταξιούχο εκπαιδευτικό, λαογράφο και ιστορικό ερευνητή κο Λάμπρο Γριβέλα και εκφωνήθηκε από τον ίδιο σε σχετική με το θέμα ομιλία, που οργάνωσε ο Λαογραφικός Αρχαιολογικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Οξυάς «Το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας», στο Μουζάκι, τον Ιανουάριο του 2008.

Επιμέλεια  άρθρου : Γιώργος Δ. Καραβίδας, Πρόεδρος του Λαογραφικού, Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Οξυάς «Το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας».

ΤΟ ΚΑΜΙΝΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΚΕΚΑ

Σύμφωνα με μαρτυρίες, που κατέγραψε ο Σύλλογός μας, το καμίνι άρχισε να λειτουργεί λίγο μετά το 1949, στον οικισμό Παλιάμπελα Οξυάς. Τότε υπήρχε στο Μεσοράχι ακόμα ένας επαγγελματίας του είδους, που ονομάζονταν Πλακιάς. Είχε και αυτός καμίνι και εξυπηρετούσε το χωριό. Σ’ αυτόν δούλευε από μικρός και ο Βασίλης Γκέκας και εκεί έμαθε πολλά για τη δουλειά. Όταν φτιάχνονταν το καμίνι, το 1947-48, ο Βασίλης δούλευε ακόμα στον Πλακιά. Τα βασικά υλικά για την λειτουργία του καμινιού (φυσερό, μέταλλα, κ.λ.π.) έφερε στο χωριό από το Βόλο ο αδελφός του Βασίλη, ο Ηλίας Γκέκας.

Το 1948 – 49, όλο το χωριό κατάφυγε στο Μουζάκι, λόγω του εμφυλίου.  Εκεί ο Βασίλης πήγαινε και μάθαινε την τέχνη του σιδερά στον Φίλιππα Πλακιά. Στο χωριό το καμίνι άρχισε να λειτουργεί μετά το 1949. Σ’ αυτό έρχονταν οι χωριανοί με κασμάδες, αλέτρια, κ.λ.π., που χρειάζονταν επισκευές. Πολλοί έφτιαχναν εκεί καινούργια τέτοια αντικείμενα.

Για να δουλέψει το καμίνι χρειάζονταν τουλάχιστο δύο άτομα. Ο ένας έπρεπε να κάνει το βοηθό, που τραβούσε πάνω – κάτω το σκοινί για να δουλεύει το φυσερό και να διατηρούνται αναμμένα τα κάρβουνα ή βοηθούσε και στη σφυρηλάτηση των αντικειμένων, όταν αυτά έβγαιναν από τα κάρβουνα, σύμφωνα πάντα με τις κατευθύνσεις που έδινε ο «οδηγός», ο τεχνίτης δηλαδή. Στο τέλος, βουτάγανε το αντικείμενο στο νερό. Στην αρχή αυτό γίνονταν σιγά – σιγά, ώστε να είναι δυνατό να του δώσουν τη μορφή που ήθελαν και παράλληλα αυτό να αποκτά και αντοχή. Κατόπιν το βουτάγανε και ολόκληρο, οπότε τελείωνε και η σχετική διαδικασία.

Τα κάρβουνα τα φτιάχνανε μόνοι τους. Καίγανε σε μεγάλους σωρούς απλά ξύλα καστανιάς ή κέδρου, που τα μαζεύανε από το δάσος, μέχρι να γίνουν κάρβουνα.  Κατόπιν ρίχνανε στα κάρβουνα χώμα και τα σκορπίζανε στο έδαφος. Μετά από λίγο αυτά κρύωναν και τότε ήταν έτοιμα για το καμίνι.

Ο Βασίλης Γκέκας δεν είχε μάθει γράμματα. Του άρεσε, όμως, η δουλειά του και ήταν καλός τεχνίτης. Πετύχαινε ότι του ζητούσες. Στο  καμίνι έρχονταν πελάτες απ’ όλο το χωριό. Ήταν μεγάλο χωριό η Οξυά τότε. Δεκαέξι μαχαλάδες. Ο Βασίλης είχε το καμίνι ως κύρια επαγγελματική ενασχόληση, όταν όμως δεν είχε πολύ δουλειά έκανε και τον αγωγιάτη, όπως όλη η Οξυά.

Τα απαραίτητα για την εργασία του υλικά ο Βασίλης Γκέκας τα προμηθεύονταν από το Μουζάκι. Από τα πιο σημαντικά υλικά για να λειτουργήσει το καμίνι ήταν το «τσιλίκι». Ένα πολύ σκληρό μέταλλο που το χρησιμοποιούσαν για να μη στομώνουν τα αντικείμενα Ο κόσμος εξυπηρετούνταν με το καμίνι πάρα πολύ. Αρκετοί απ’  αυτούς που έρχονταν ως πελάτες έκαναν και τους βοηθούς.

Το καμίνι δούλεψε μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1970, οπότε και σταμάτησε να λειτουργεί. Τότε ο κόσμος άρχισε να φεύγει για τις πόλεις και έτσι η δουλειά άρχισε να σπάει. Πολλοί πήγαν στο Μαυρομάτι, στην Αγχίαλο, στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, κ.λ.π..

Τα αντικείμενα του καμινιού μεταφέρθηκαν στα γραφεία του Συλλόγου στις 7 Δεκεμβρίου 2008, μετά από σύμφωνη γνώμη των οικείων του Βασίλη Γκέκα, από το τότε Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου, αποτελούμενο από τους  Γεώργιο Δ. Καραβίδα (πρόεδρο), Στέφανο Ν. Παπαρίζο (αντιπρόεδρο), Τερψιθέα Ε. Χουρδάκη (Γραμματέα), Νικόλαο Η. Σερίφη (Ταμία) και Θωμά Χ. Ζαρνακούπη, Ευάγγελο Λ. Κουτσικουρή, Δημήτριο Α. Τρυφέρη, ως μέλη.

Τα αντικείμενα του καμινιού εξακολουθούν να ανήκουν στους οικείους του Βασίλη Γκέκα. Σκοπός της μεταφοράς τους στο χώρο αυτό ήταν η με ευθύνη του Συλλόγου προστασία τους από τους κινδύνους που διέτρεχαν από την εγκατάλειψή τους, με ταυτόχρονη έκθεσή τους σε όσους συγχωριανούς επιθυμούν να ενημερωθούν για το καμίνι και τη λειτουργία του. Απώτερος στόχος η επαναφορά τους στο φυσικό τους χώρο, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Τα στοιχεία για την ίδρυση και τη λειτουργία του καμινιού αφηγήθηκε ο Ηλίας Ν. Γκέκας, αδελφός του Βασίλη.

Επιμέλεια  άρθρου : Γιώργος Δ. Καραβίδας, Πρόεδρος του Λαογραφικού, Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Συλλόγου  Οξυάς «Το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας».

Τα επώνυμα στην Οξυά Καρδίτσας το 1883

Και άλλα σημαντικά ιστορικά στοιχεία για το χωριό μας στο Ιστορικό, Λαογραφικό Μουσείο Καρδίτσας

Αυτή τη φορά τα Πρώτα Μητρώα Αρρένων που συντάχθηκαν για το χωριό μας αλλά και για την ευρύτερη περιοχή του Νομού μας. Τα Μητρώα αυτά καταρτίστηκαν το έτος 1883 και επικυρώθηκαν από τον αρμόδιο Ειρηνοδίκη, με έδρα το Φανάρι, το έτος 1884.

Το χωριό μας, που στα Μητρώα αυτά είναι καταγεγγραμένο ως «Σιάμη», ανήκε τότε στο Δήμο Γόμφων που είχε έδρα το Μουζάκι. Εκτός από το «Σιάμη» το Δήμο Μουζακίου τότε αποτελούσαν και τα χωριά Ροπωτό (σήμερα ανήκει στο Ν. Τρικάλων), Βουτσινά, Βούνιστα, Λαζαρίνα, Φλωρέσι, Πορτή, Ζερέτσι, Σκλάτινα, Νεβροβούνιστα και Μουζάκι. Να σημειωθεί ότι στα παραπάνω Μητρώα έχουν συμπεριληφθεί όλοι οι κάτω των σαράντα ετών (ηλικία στράτευσης) άρρενες που ήταν εν ζωή κατά το χρόνο κατάρτισής τους (έτος 1883). Οι άνω των σαράντα ετών τότε εν ζωή δεν περιλαμβάνονται.

Τα στοιχεία προέκυψαν μετά από έρευνα στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και σήμερα τηρούνται στο Ιστορικό, Λαογραφικό Μουσείο Καρδίτσας, από το οποίο και μας παραχωρήθηκαν για το σκοπό δε αυτό ευχαριστούμε όλους τους αρμόδιους και ιδιαίτερα τον κ. Πέτρου Κουμπουρόζο.

Παραθέτουμε λοιπόν όλα τα ονόματα των συγχωριανών μας που περιλαμβάνονται στα ανωτέρω Μητρώα Αρρένων. Απ’ αυτά μπορεί κανείς να διαπιστώσει επώνυμα άγνωστα σήμερα στο χωριό μας, επώνυμα που εξακολουθούν να υπάρχουν μέχρι σήμερα αλλά και άλλα παρεμφερή με σημερινά, γεγονός που αποδεικνύει ότι με τον καιρό κάποια επώνυμα άλλαξαν μερικώς, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται, όπως οι αρμόδιοι του μουσείου μας είπαν, και τα λάθη των τότε «γραμματικών».

Κατεβάστε τη λίστα με τα ονόματα (71ΚΒ)

Τα «μερομήνια» στην Οξυά Καρδίτσας

Πρόκειται για τη συνήθεια των προγόνων μας αλλά και των εν ζωή σήμερα μεγαλύτερων σε ηλικία συγχωριανών μας να προσπαθούν, βασιζόμενοι  στις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν τις πρώτες δώδεκα μέρες του μήνα Αύγουστου – τελευταίου του καλοκαιριού, να προβλέψουν τον καιρό που θα κάνει τον υπόλοιπο χρόνο και ιδίως τον επερχόμενο χειμώνα.

Μη έχοντας τότε άλλα μέσα, ρύθμιζαν και προγραμμάτιζαν με βάση την πρόβλεψη αυτή τις υποχρεώσεις τους, προμηθεύονταν τα απαραίτητα για το χειμώνα (τρόφιμα, αλεύρι, ζωοτροφές, κ.λ.π.) και … ανέμεναν.

Σύμφωνα, λοιπόν, με μαρτυρίες ηλικιωμένων η πρόβλεψη γίνονταν ως εξής : Κάθε μία από τις πρώτες δώδεκα μέρες του Αυγούστου αντιστοιχούσε κατά σειρά σε έναν από τους μήνες του επερχόμενου έτους. Π.χ. η πρώτη μέρα αντιστοιχούσε στον επερχόμενο μήνα Ιανουάριο, η δεύτερη στο Φεβρουάριο, κ.λ.π. . Από εδώ άλλωστε προέρχεται και η λέξη «μερομήνια».  Αν, τώρα, σε κάποια από αυτές τις πρώτες δώδεκα μέρες του Αυγούστου είχε καλοκαιρία τότε προέβλεπαν ότι κατά τον αντίστοιχο μήνα του επερχόμενου έτους θα επικρατούσε κακοκαιρία. Αν σε μια από τις μέρες αυτές επικρατούσε  κακοκαιρία, αυτό σήμαινε πως κατά τον αντίστοιχο μήνα θα επικρατούσαν καλές καιρικές συνθήκες.

Ωστόσο, υπήρχαν – και υπάρχουν ακόμα – και αυτοί που ερμήνευαν διαφορετικά από ότι παραπάνω περιγράφεται τις καιρικές συνθήκες των πρώτων δώδεκα ημερών του Αυγούστου,  υποστηρίζοντας ότι κατά το μήνα που η κάθε μια από τις μέρες αυτές «εκπροσωπεί» θα επικρατούν οι ίδιες καιρικές συνθήκες, όπως και τη μέρα αυτή. Πίστευαν, δηλαδή, ότι η καλοκαιρία αντιστοιχούσε σε καλοκαιρία και η κακοκαιρία σε κακοκαιρία.

Όποια «πρόβλεψη» και αν επιβεβαιώνονταν κάθε φορά, αυτό που έχει σήμερα σημασία είναι πως τα «μερομήνια» αποτελούν σήμερα ακόμα ένα στοιχείο της παράδοσης και της λαογραφίας του χωριού μας, της Οξυάς Καρδίτσας.

Τα παπούτσια που φορούσαν στα ορεινά χωριά τη δεκαετία 1940-1950

Τα παπούτσια που φορούσαν στα ορεινά χωριά τη δεκαετία 1940-1950, ήταν τα σκαρπίνια, τα τσαρούχια με φούντα,  τα προκιαστά, αυτά από καουτσούκ και τα γουρουνοτσάρουχα.

Τα σκαρπίνια ήταν ίδια με τα σημερινά αλλά ήταν ακριβά και δεν είχε ο κόσμος χρήματα για να τα αγοράσει. Αυτά τα παπούτσια ήταν χειροποίητα. Στο Μουζάκι δεν υπήρχαν πολλοί τσαγκάρηδες που φτιάχνανε παπούτσια και επειδή τα χωριά ήταν πολλά και οι παραγγελίες πολλές, κάνανε  δέκα με δεκαπέντε ημέρες να τα φτιάξουν. Αυτά τα παπούτσια όσοι τα αγόραζαν τα είχαν για καλά, δηλαδή για τις επίσημες ημέρες όπως το Πάσχα και τα Χριστούγεννα, τους γάμους, τα πανηγύρια και άλλα.

Τα τσαρούχια με φούντα τα φορούσαν και πάλι λίγοι κάτοικοι. Συνήθως τα φορούσαν οι τσελιγκάδες και κάπου κάπου και κανένας τσοπάνης. Γινόντουσαν κατόπιν παραγγελίας και ήταν εξολοκλήρου από δέρμα. Είχαν διπλό βάρδουλο και διπλή σόλα για να κρατάνε τις πρόκες. Και αυτά τα φορούσαν στις γιορτινές ημέρες και ήταν πανέμορφα, αλλά ήταν βαριά διότι είχαν πρόκες από κάτω. Με τα σημερινά τσαρούχια δεν διέφεραν πολύ. Ήταν ίδια σαν αυτά που φοράνε οι τσολιάδες. Διέφεραν μόνο στην πρόκα.

Τα προκιαστά παπούτσια, όπως τα λέγαμε, ήταν και αυτά εξ ολόκληρου από δέρμα με διπλό βάρδουλο και διπλή σόλα για να κρατάνε τις πρόκες. Διέφεραν από τα τσαρούχια με τη φούντα στη μύτη. Αυτά είχαν τη μύτη προς τα κάτω και ήταν στρογγυλά, ενώ τα τσαρούχια είχαν τη μύτη προς τα επάνω. Ήταν λεπτή και από πάνω βάζανε τη φούντα. Τα προκιαστά παπούτσια τα φορούσαν πολλοί κάτοικοι των ορεινών χωριών και πιο πολύ οι τσοπάνηδες για να περπατάνε στα βουνά, διότι ήταν αντοχής. Επίσης τα φορούσαν και οι γυναίκες.

Τα παπούτσια από καουτσούκ ήταν εξ ολοκλήρου από λάστιχο και ήταν εισαγωγής  από χώρες που παρήγαγαν το καουτσούκ. Κυκλοφορούσαν σε τρεις κατηγορίες : Α) Μπότες, οι οποίες κυκλοφορούν και σήμερα. Τις χρησιμοποιούν αγρότες, οικοδόμοι, ψαράδες, κυνηγοί και άλλοι. Β) Αλυσίδα και γ) καμπάνα ήταν τα καουτσούκ που είχαν  ευρεία κατανάλωση, και τούτο διότι τα φορούσε το σύνολο των ορεινών χωριών. Αμα έπιαναν οι ζέστες δεν φοριόντουσαν καθόλου, κι ας αφήσουμε ότι καίγανε και είχαν μυρωδιά.

Τα γουρουνοτσάρουχα. Ήταν παπούτσια εποχιακά. Τα φορούσαν μόνο τους χειμερινούς μήνες και πιο πολύ όταν είχε χιόνι. Ας δούμε πως γίνονταν:  Εκείνα τα χρόνια όπως οι πιο παλαιοί γνωρίζουν τα γουρούνια τα σφάζανε τις γιορτές των Χριστουγέννων. Αφού τα γδέρνανε, τα απλώνανε επάνω σε τάβλες, και τα τεντώνανε να μην έχουν ζάρες. Όταν έκρινε ο κάθε νοικοκύρης ότι το δέρμα είναι έτοιμο για τσαρούχια, το έπαιρνε κα το έβαζε στο πάτωμα για να το κόψει σε λωρίδες (φασκές). Να σημειωθεί ότι για να γίνει ένα γουρουνοτσάρουχο χρειάζονται α) μια λωρίδα  25 με 30 πόντους μήκος και β) 17 με 18 πόντους  φάρδος (πλάτος) ανάλογα και για ποιόν ήταν. Βάζανε το τομάρι στο πάτωμα παίρνανε μια πήχυ ή μια τάβλα ίσια, μετρούσανε τους 17 ή 18 πόντους  πλάτος. Το χαράζανε και με ένα κοφτερό μαχαίρι το κόβανε από τη μια άκρη στην άλλη. Το μήκος της λωρίδας ήταν ανάλογα με το γουρούνι, αν ήταν μεγάλο έβγαζε μακριά λωρίδα αν ήταν μικρό έβγαζε μικρή. Από μια λωρίδα μπορούσαν να βγάλουν δύο ζευγάρια γουρουνοτσάρουχα. Αφού τα κόβανε το βάζανε σε έναν κουβά ή σε μια σκάφη με νερό όλη τη νύχτα να μαλακώσουν. Αφού πρώτα τα είχαν κόψει στο μέγεθος που αναφέραμε πιο πάνω, το κάθε τσαρούχι το ξυρίζανε γύρω γύρω για να μπορούν να κάνουν τις τρύπες. Από κάτω αφήνανε τις τρίχες, για να μην γλιστράνε στο χιόνι. Διπλώνανε το τσαρούχι στη μέση και κόβανε τη μύτη από μπροστά λοξά. Το δε πίσω μέρος δηλαδή τη φτέρνα την κόβανε στρογγυλά, για να εφαρμόζει στο πόδι μετά το ράψιμο. Λωρίδες βγάζουνε και μικρές για το ράψιμο του τσαρουχιού οι οποίες ήταν σαν τα σημερινά δερμάτινα κορδόνια. Αρχίζανε το ράψιμο από μπροστά δηλαδή από τη μύτη και μάλιστα τη μύτη τη ράβανε διπλά για να κρατάει. Μετά αρχίζανε το ράψιμο γύρω – γύρω σουρώνοντας για να πάρει το τσαρούχι τη φόρμα του. Όταν τελειώνανε το ράψιμο βάζανε και δυο λωρίδες για να δένουν το τσαρούχι.

Κώστας Ν. Γκέκας

Η ιστορία του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου

Στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα ο ομώνυμος ναός αρχικά υπήρχε «βατιώνας» και το μέρος εκείνο ήταν γεμάτο νερά. Σ’ εκείνο το μέρος εμφανίζονταν – κατά την παράδοση – η εικόνα του Αγίου Δημητρίου μαζί μ’ ένα καντηλάκι που έκαιγε. Οι τότε κάτοικοι του χωριού μας έπαιρναν την εικόνα και την τοποθετούσαν σε άλλο πιο βολικό γι’ αυτούς σημείο, όμως αυτή επέστρεφε στη αρχική της θέση. Τότε, λοιπόν, αποφάσισαν να χτίσουν στο σημείο εκείνο – όπου δηλαδή και ο σημερινός ναός – εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο. Για να ξεπεράσουν την ακαταλληλότητα του εδάφους (πολλά βάτα και νερά) έκοψαν και μετέφεραν εκεί κορμούς δέντρων (φτελιάδες) και πάνω τους έριξαν μεγάλη ποσότητα μαλλιού (τετρακόσια «πουκάρια»). Έτσι το νερό, που βγαίνει ακόμα σε εκείνο το σημείο, περνούσε από κάτω και έφευγε για το ποτάμι. Έτσι χτίσανε στο μέρος εκείνο τον πρώτο αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο ναό. Ο πρώτος αυτός ναός, που δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλος στις διαστάσεις του, άντεξε μέχρι και το 1924, οπότε και γκρεμίστηκε. Έτσι το 1925 χτίστηκε στο ίδιο σημείο και εγκαινιάσθηκε το 1928 νέος μεγαλύτερος και πιο μεγαλοπρεπής ναός αφιερωμένος στο Άγιο Δημήτριο, όμοιος μ’ αυτόν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που υπάρχει και σήμερα στο Μουζάκι και μ’  αυτόν του Αγίου Κωνσταντίνου στην Καρδίτσα. Λέγεται, μάλιστα, ότι οι ναοί αυτοί χτίστηκαν από τους ίδιους μαστόρους. Ο νέος αυτός ναός ήταν αγιογραφημένος, είχε πέτρινες κολώνες στην είσοδό του, είχε γυναικωνίτη, χώρους για γραφεία και κατηχητικά σχολεία αλλά και χώρους όπου πραγματοποιούνταν διάφορες εκδηλώσεις, όπως σχολικές γιορτές και θεατρικές παραστάσεις από μαθητές, τις οποίες παρακολουθούσε πολύς κόσμος και τις οποίες θυμούνται πολλοί ακόμα και σήμερα.

Όμως ο ναός αυτός άρχισε να παρουσιάζει από νωρίς προβλήματα, καθόσον είχαν χρησιμοποιηθεί για το χτίσιμο των θόλων πωρόλιθοι (πουρί), οι οποίοι, εξαιτίας της μετακίνησης από το πολύ χιόνι των κεραμιδιών της στέγης «τραβούσαν» το νερό που εισέρχονταν από τα κενά και με την παγωνιά συστέλλονταν και διαστέλλονταν, με αποτέλεσμα να προκαλούνται ζημιές και φθορές. Έτσι αποφασίστηκε να αντικατασταθούν οι πωρόλιθοι με πέτρες. Εξαιτίας, επίσης, της καθίζησης του εδάφους, γκρεμίστηκε το κάτω μέρος της εκκλησίας και αυτό χτίστηκε εκ νέου αλλά πιο μέσα σε σχέση με την αρχική του θέση, μικραίνοντας σημαντικά το μέγεθος του ναού. Επειδή, ωστόσο, συνέχιζαν να εμφανίζονται προβλήματα από τις κατολισθήσεις, αποφασίστηκε και γκρεμίστηκε – αρχές δεκαετίας του 1950 –   το μεγαλύτερο μέρος του ναού, με σκοπό να χτιστεί εξ’ αρχής καινούργιος. Κάποιοι θυμούνται ότι το 1956 τελέστηκε γάμος στο χώρο του ναού, ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτού είχε γκρεμιστεί και υπήρχαν μόνο το δάπεδο και το τέμπλο του ιερού.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1950 χτίστηκε ο νέος ναός του Αγίου Δημητρίου, που και αυτός, όμως, παρουσίασε προβλήματα και υπέστη ζημιές από την καθίζηση του εδάφους, με αποτέλεσμα το έτος 2000 να γκρεμιστεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του για να ξαναχτιστεί  με τη βοήθεια όλων των συγχωριανών και να λάβει τη σημερινή οριστική του μορφή, με την οποία λειτουργεί από τις 26 Οκτωβρίου 2003.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το κείμενο συντάχθηκε με βάση μαρτυρίες ηλικιωμένων κατοίκων της Οξυας.

Επιμέλεια : Γιώργος Δ. Καραβίδας

Από τα βασικά ιστορικά στοιχεία του χωριού μας…

« ……. Η εγγραφή σε επίσημα μητρώα των γεννηθέντων στην Οξυά αρχίζει από τους γεννημένους το 1828 και ο πρώτος (και μοναδικός γι’ αυτό το έτος) εγγεγραμμένος σ’ αυτά είναι ο Κούτσικος Κώνστας….. (περισσότερα στοιχεία για τα επώνυμα του χωριού μας βλ. στην ιστοσελίδα του Συλλόγου μας,  www.oxyakarditsas,gr, εννότητα ιστορία της Οξυάς) 

………………………………………

Γύρω στο 1770 πέρασε από την Οξυά ο Άγ. Κοσμάς ο Αιτωλός. Σώθηκε μια φράση στο τέλος της ομιλίας προς του κατοίκους που έμοιαζε με προφητεία, ότι «με τον καιρό θα σκορπιστεί το χωριό τόσο, που δε θα ακούγεται ο κόκορας από τη μία άκρη ως την άλλη».

……………………………………

«ΣΙΓΝΑ : Από τα αρχαιότερα έθιμα του χωριού. Συνίστατο στην περιφορά από τους πιστούς όλων των ιερών εικόνων του Ναού κατά μήκος της περιφέρειας αυτού, με τη συνοδεία του ιερέα, ψέλνοντας αναστάσιμους και άλλους εκκλησιαστικούς ύμνους αλλά και στο «ύψωμα» διάφορων, κυρίως αιωνόβιων δένδρων (τρύπημα του κορμού, γέμισμα με αντίδωρο και σφράγισμα με κερί)». Περισσότερα δείτε στην ιστοσελίδα του Συλλόγου μας www.oxyakarditsas.gr .

Ημερίδα για τα αιολικά πάρκα και τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ)

Ημερίδα με θέμα τα αιολικά πάρκα και τα μικρά υδροηλεκτρικά διοργανώνουν από κοινού η Κίνηση Οξυωτών «Εξόρμηση για την προστασία του χωριού της Οξυάς», το «Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία των Αγράφων» και ο «Λαογραφικός, Αρχαιολογικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Οξυάς ‘το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας’». 

    Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, Hotel Meliá Athens,  το απόγευμα του Σαββάτου 18 Μαρτίου, και στο Μουζάκι Καρδίτσας, Ξενοδοχείο Mouzaki Palace, πρωϊ Κυριακής 19 Μαρτίου (βλ. αναλυτικά προγράμματα παρακάτω) και θα είναι ανοιχτή σε όποιον επιθυμεί να παρακολουθήσει και να ενημερωθεί σχετικά (ειδικές προσκλήσεις δε θα σταλούν). 

Στόχος η στοιχειώδης ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των κατοίκων (μόνιμων και απόδημων) της περιοχής μας για τις συνέπειες και τους κινδύνους από τη σχεδιαζόμενη ανάπτυξη αιολικών πάρκων και μικρών υδροηλεκτρικών στις βουνοκορφές και τα ποτάμια των Αγράφων, με προτεραιότητα την προστασία περιοχών που θίγονται άμεσα, όπως είναι, για παράδειγμα, τη συγκεκριμένη στιγμή το χωριό της Οξυάς.

     Προσκλήθηκαν και θα συμμετάσχουν ειδικοί για τα συγκεκριμένα θέματα ομιλητές και συγκεκριμένα :  

Δημήτρης Παυλάκης: Σύμβουλος επιχειρήσεων, που έχει εργαστεί σαν επενδυτικός τραπεζίτης σε Νέα Υόρκη και Αθήνα και σαν μηχανικός σε ενεργειακά θέματα στη Βοστώνη. Σπούδασε μηχανολόγος, με μεταπτυχιακό αρχικά στην ενέργεια και στη συνέχεια στα χρηματοοικονομικά και τη διοίκηση επιχειρήσεων.

Χριστίνα Παπαδάκη (για Αθήνα) : Γεωπόνος MSc στο Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών, υποψήφια διδάκτορας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης του Ελληνικού Κέντρου θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Δημήτρης Στεργιούλης : Εκπαιδευτικός, πρόεδρος του Συλλόγου Θεοδωριανιτών Άρτας «ΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ». Σύλλογος και κάτοικοι του συγκεκριμένου χωριού βίωσαν  την επιχείρηση εγκατάστασης ΜΥΗΕ στο έδαφός τους.

Σωτήρης Κυπαρίσσης (για Μουζάκι) : Ειδικός επιστήμονας, Ερευνητής του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝΑΛΕ).

 

Το αναλυτικό πρόγραμμα θα έχει ως εξής :

Πρόγραμμα ημερίδας σε Αθήνα, Hotel Meliá Athens, Χαλκοκονδύλη 14 και 28ηςΟκτωβρίου, Σάββατο 18/3/2017, ώρα 17:30

 

17:00 – 17:30 : Προσέλευση κοινού

17:30 – 17:35 : Χαιρετισμός – καλωσόρισμα εκπροσώπου διοργανωτών

17:35 – 17:55 : «Μικρά υδροηλεκτρικά και αιολικά στην Οξυά», επισκόπηση κατάστασης με αφήγηση και προβολή video.

17:55 – 18:15 : Χριστίνα Παπαδάκη : «Ορθή εκτίμηση των οικολογικών παροχών κατάντη έργων υδρομάστευσης».

18:15 – 18:35 : Δημήτρης Στεργιούλης: «Τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ) και οι συνέπειές τους για το περιβάλλον και την τοπική κοινωνία». 

18:35 – 18:55 : Δημήτρης Παυλάκης : «Αιολικά: Ενεργειακά ατελέσφορα, περιβαλλοντικά κοροϊδία και κλοπή σε καιρό πτώχευσης». 

18:55 – 19:30 : Ερωτήσεις – απαντήσεις

 

Πρόγραμμα ημερίδας σε Μουζάκι, Ξενοδοχείο Mouzaki Palace, Κυριακή 19/3/2017, ώρα 11 : 15

10:45 – 11:15 : Προσέλευση κοινού

11:15 – 11:20 : Χαιρετισμός – καλωσόρισμα εκπροσώπου διοργανωτών

11:20 – 11:40 : «Μικρά υδροηλεκτρικά και αιολικά στην Οξυά», επισκόπηση κατάστασης με αφήγηση και προβολή video.

11:40 – 12:00 : Σωτήρης Κυπαρίσσης : «Αναφορά σε οικολογικές περιπτώσεις των έργων υδρομάστευσης».

12:00 – 12:20 : Δημήτρης Στεργιούλης : «Τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ) και οι συνέπειές τους για το περιβάλλον και την τοπική κοινωνία». 

12:20 – 12:40 : Δημήτρης Παυλάκης : «Αιολικά: Ενεργειακά ατελέσφορα, περιβαλλοντικά κοροϊδία και κλοπή σε καιρό πτώχευσης». 

12:40 – 13:00 : Ερωτήσεις – απαντήσεις

– Κίνηση Οξυωτών «Εξόρμηση για την προστασία του χωριού της Οξυάς»
– Δίκτυο Φορέων και πολιτών για την προστασία των Αγράφων
– Λαογραφικός, Αρχαιολογικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Οξυάς ‘το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας΄»

Αιολικά πάρκα και Μικρά Υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ) στην Οξυά ….Ενημερωτικό Φυλλάδιο, 1ο μέρος

Ενημερωτικό φυλλάδιο για τα 

 

Μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ) και αιολικά πάρκα στην Οξυά

 

 –        Λαογραφικός, Αρχαιολογικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Οξυάς «το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας»

 

 

–        Κίνηση Οξυωτών «Εξόρμηση για την προστασία του χωριού της Οξυάς»

Μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ)

Τρέχουσα κατάσταση 

Στο ποτάμι του χωριού της Οξυάς («ρέμα», όπως στις μελέτες το ονομάζουν οι ενδιαφερόμενοι «επενδυτές») και κάτω από την παντελή άγνοια της τοπικής κοινωνίας, σχεδιάστηκε η εγκατάσταση και λειτουργία διαδοχικά δύο «μικρών» υδροηλεκτρικών εργοστασίων (ΜΥΗΕ) παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.  Ειδικότερα, πρόκειται για :

 

– Μικρό Υδροηλεκτρικό έργο (ΜΥΗΕ) ισχύος 1,075 MW, της εταιρίας SENTRY   TECHNOLOGY ΕΤΕΒ Α.Ε., στη θέση «Κούρα», για το οποίο  έχει χορηγηθεί άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη με αριθμό 1544/29 – 9- 2010 Απόφαση ΡΑΕ και έχει εκδοθεί η ΑΠ οικ. 167977/30 Απρ 2013 Απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής για την περιβαλλοντική αδειοδότησή του.

 

– Μικρό Υδροηλεκτρικό έργο (ΜΥΗΕ) ισχύος 2,45 MW, της εταιρίας ΑΡΓΩ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Ε.Π.Ε, στη θέση «Μελίσσι, για το οποίο  έχει χορηγηθεί άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη με αριθμό 274/2008 Γνωμοδότηση ΡΑΕ και τη με Αριθ.  Πρωτ. Δ6/Φ20.597/19583 π.ε./14 Μαϊ 2009 Απόφαση Υπουργού Ανάπτυξης, ενώ έχει εγκριθεί και περιβαλλοντική του αδειοδότηση  με τη με Αριθμ. Πρωτ. 315/25-2-2014 Απόφαση Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας.

 

Παράλληλα, μέσω του ιστότοπου της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), εξακριβώθηκε, πως για το ίδιο ποτάμι (θέση «Καρυά»), έχει εκδοθεί ακόμα μία άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΜΥΗΕ, χωρίς, ωστόσο, να έχει προχωρήσει περαιτέρω η αδειοδοτική διαδικασία μέχρι σήμερα.

Αναγκαία διευκρίνιση 

Να διευκρινίσουμε ότι όλες οι παραπάνω περιπτώσεις δεν αφορούν μικρά υδροηλεκτρικά που εκμεταλλεύονται την πτώση υδάτων από μεγάλο ύψος αλλά βασίζονται στην εκτροπή των υδάτων από την κοίτη του ποταμού για πολλά χιλιόμετρα, με τις όποιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις η εκτροπή αυτή θα επιφέρει τόσο στην ύπαρξη όσο και στη χλωρίδα και πανίδα του ίδιου του ποταμού αλλά και στο γειτνιάζον αυτού περιβάλλον.

Κίνητρο, επίσης, των συγκεκριμένων έργων δεν φαίνεται να είναι η ηλεκτροπαραγωγή αλλά οι επιδοτήσεις, το δε προϊόν αυτών είναι ασήμαντη ενέργεια, η παραγωγή της οποίας επιφέρει σημαντικές και μόνιμες αλλοιώσεις στο περιβάλλον.

 

Παραλείψεις, ανακρίβειες, παρατυπίες αλλά και παραβάσεις της νομοθεσίας

Από τη μελέτη των φακέλων των σχεδιαζόμενων  ΜΥΗΕ «Κούρα» και «Μελλίσσι», τα οποία αποτελούν τον καθρέφτη πολλών ακόμα αντίστοιχων περιπτώσεων στην ορεινή Ελλάδα, διαπιστώνεται σοβαρός αριθμός παραλείψεων, παρατυπιών αλλά και παραβάσεων της ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που έχουν συντελεστεί και εξακολουθούν να συντελούνται κατά το στάδιο της μέχρι σήμερα αδειοδότησής τους, όπως:

– Καταστρατήγηση της αρχής της πρόληψης της υποβάθμισης των υδάτων, που εισήγαγε η Ευρωπαϊκή Οδηγία (ΟΠΥ) 2000, προκειμένου να τεθούν περιορισμοοί στην ανεξέλεγκτη εκμετάλλευσή τους. Η οδηγία αυτή δεν εφαρμόστηκε στην Ελλάδα για ιδιαίτερα μακρό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη έκδοση αδειών εγκατάστασης ΜΥΗΕ, πριν την θέσπιση Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων, η έλλειψη των οποίων οδήγησε σε τραγικές αυθαιρεσίες στην αδειοδότηση των ΜΥΗΕ και, συνεπώς,  και στην αναπόφευκτη υποβάθμιση των υδάτων. Στις άδειες αυτές συγκαταλέγονται και εκείνες που αφορούν τα έργα που σχεδιάζονται για το χωριό της Οξυάς.

 

– Ακόμα, όμως, και σήμερα, που, κατ’ εφαρμογή της Οδηγίας 2000 της ΕΕ, έχουν καταρτισθεί Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων, η αδειοδότηση των συγκεκριμένων έργων συνεχίζεται κατά παρέκκλιση της Οδηγίας αυτής αλλά και της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Υπόθεση C‑43/10), σύμφωνα με την οποία οι ελληνικές αρχές υποχρεούνται να εξετάζουν αν ήδη αδειοδοτημένα περιβαλλοντικά τέτοια έργα μπορούν  να εκτελεσθούν περαιτέρω ή πρέπει να τροποποιηθούν ή, ενδεχομένως, και να εγκαταλειφθούν.

 

– Οι εκδοθείσες από τη ΡΑΕ Άδειες Παραγωγής Ενέργειας για τα σχεδιαζόμενα στο χωριό μας έργα, έχουν ήδη λήξει πριν την περιβαλλοντική αδειοδότηση των ίδιων έργων, χωρίς η αρμόδια αρχή (ΡΑΕ) να εκκινήσει, όπως από το νόμο έχει υποχρέωση,  τη διαδικασία ανάκλησης των συγκεκριμένων αδειών. Τούτο αφενός δημιουργεί νομικά ζητήματα αφετέρου προβληματίζει αν ληφθεί υπόψη ότι στα πολλά χρόνια που μεσολάβησαν από την έκδοση των αδειών αυτών, τα δεδομένα αναφορικά με την επάρκεια αξιοποιήσιμων υδάτων στην περιοχή μας έχουν ανατραπεί δραματικά. Τα νερά του ποταμού μας έχουν υποστεί δραματική μείωση και όλα τα ρέματα του χωριού σήμερα είναι ξερά τους περισσότερους μήνες του χρόνου, ενώ στις περιβαλλοντικές μελέτες των ανωτέρω έργων αυτά εμφανίζονται ως ενεργά ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες και υπολογίζονται, μάλιστα, για τη διατήρηση της οικολογικής παροχής στο ποτάμι!!!

 

– Πλήρης απουσία δασικής οδοποιίας για την εκτέλεση των ανωτέρω έργων, παρά τα περί αντιθέτου αναφερόμενα στη ΜΠΕ,  ιδιαίτερα σε ότι αφορά το ΜΥΗΕ «Μελίσσι» (έχει συνταχθεί σχετική δασοτεχνική έκθεση από ειδικό επιστήμονα). Η εξ’ αρχής διάνοιξη τέτοιων δρόμων αφενός απαιτεί προϋποθέσεις και διαδικασίες, που είναι αμφίβολο αν πληρούνται, αφετέρου θα επιφέρει μεγάλες διαφοροποιήσεις στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου, που δεν έχουν υπολογιστεί και δε λήφθηκαν υπόψη ούτε από τις ενδιαφερόμενες εταιρίες αλλά ούτε και από καμία αρμόδια αρχή.

 

– Σωρευτικές επιπτώσεις για το ποτάμι και το χωριό μας, από την αδειοδότηση των δύο συνεχόμενων ΜΥΗΕ«Μελίσσι» και «Κούρα». Να αναφερθεί πως η απόσταση μεταξύ των συγκεκριμένων ΜΥΗΕ (υπολογισμένη επί χάρτου και όχι στην πράξη) οριακά και μόνο για έξι μέτρα (μισό χιλιοστό επί χάρτου) καθιστά κατά νόμο επιτρεπτή την αδειοδότηση και λειτουργία και των δύο αυτών συνεχόμενων ΜΥΗΕ. 

– Έλλειψη οριοθέτησης των ρεμάτων πριν την αδειοδότηση των έργων που, αναπόφευκτα, θα οδηγήσει σε περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες. Ιδιαίτερα για το ΜΥΗΕ «Κούρα» η τοποθέτηση του αγωγού προσαγωγής  έχει σχεδιαστεί ακόμα και εντός της ίδιας της κοίτης του ποταμού, με τις όποιες  ανεπανόρθωτες βλάβες αυτό αναμένεται να επιφέρει.

 

– Δε διερευνάται στις μελέτες των έργων η ύπαρξη ειδών ανάδρομης ιχθυοπανίδας και ούτε εξασφαλίζεται η ανάδρομη κίνησή της, όπως από τα Σχέδια διαχείρισης υδάτων Θεσσαλίας προβλέπεται (βλ.  άρθρο 3,  ΦΕΚ 2561/25-9-2014, Παραδοτέο 12 Παραρτήματος).

 

– Όλες οι διαδικασίες αδειοδότησης των συγκεκριμένων έργων προχώρησαν μέχρι σήμερα κάτω από την πλήρη άγνοια των κατοίκων του χωριού, χωρίς να εκδηλωθεί κανένα, απολύτως,  ενδιαφέρον για ουσιαστική ενημέρωσή τους, τόσο από τη δημοτική ή την κοινοτική αρχή, όσο και από τους ενδιαφερόμενους «επενδυτές».

 

– Χρήση, ακόμα και για τον υπολογισμό της φερόμενης ως αναγκαίας οικολογικής παροχής, μη επικαιροποιημένων υδρολογικών στοιχείων (π.χ. ετών 1976 – 1987) καθώς και υδρολογικών στοιχείων από άλλες περιοχές (βλ. Μεσοχώρα Τρικάλων), που καμία σχέση δεν έχουν με την περιοχή του χωριού μας.

– Εγκατάσταση και λειτουργία των υποσταθμών παραγωγής των ΜΥΗΕ εντός κατοικημένης περιοχής, παρά τα περί του αντιθέτου αναφερόμενα στις μελέτες των έργων.

 

– Παραβάσεις των διατάξεων για το κατώτατο όριο θορύβου σε κατοικημένες περιοχές.

 

– Τόσο στις μελέτες των έργων όσο και στις αποφάσεις περιβαλλοντικής τους αδειοδότησης (ΑΕΠΟ) αλλά και στις αντίστοιχες γνωμοδοτήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, δεν περιλαμβάνεται καμία ειδική και συγκεκριμένη αναφορά, για το  μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, το οποίο, ως βυζαντινό μνημείο, τυγχάνει ειδικής προστασίας από το νόμο.

 

– Ανακολουθίες, ασάφειες και πολλές άλλες ελλείψεις που αναμφίβολα συνηγορούν υπέρ της υποβάθμισης της αξιοπιστίας των μελετών των προαναφερόμενων έργων, μεγάλο μέρος από το περιεχόμενο των οποίων δεν ανταποκρίνεται καν στα δεδομένα και τις πραγματικές συνθήκες της περιοχής (copy paste ?). Ως τέτοια στοιχεία αναφέρουμε :

  • αντιφατικά έγγραφααρμόδιων υπηρεσιών σχετικά με το ύψος της οικολογικής παροχής.
  • μη αναφορά στην απαιτούμενη ελάχιστη οικολογική παροχή των 20 εκ. στο βαθύτερο σημείο της κοίτης για επιβίωση και διακίνηση ιχθυοπανίδας
  • αναφορά σε στοιχεία (π.χ. τοπωνύμια) που καμία σχέση δεν έχουν με την περιοχή
  • μη επιλογή οριστικής και ξεκάθαρης εναλλακτικής λύσηςγια τη διεξαγωγή της συγκοινωνίας στην περιοχή κατά την (μακρά) περίοδο εκτέλεσης των εργασιών, που να εξασφαλίζει, μάλιστα – όπως ο νόμος ορίζει –  ίδιες με τις σημερινές συνθήκες κυκλοφορία, κ.λ.π..
  • αναφορά σεανακριβή στοιχεία για το πλάτος της ασφαλτοστρωμένης οδού Μουζακίου – Αγίας Τριάδας, όπου έχει σχεδιαστεί να εγκιβωτιστεί ο αγωγός μεταφοράς του νερού,  οι πραγματικές διαστάσεις της οποίας (βλ. έγγραφο Δήμου Μουζακίου) αποκλείουν τη διεξαγωγή της συγκοινωνίας στο ένα ρεύμα κυκλοφορίας, όπως στη ΜΠΕ περιγράφεται.
  • μη υιοθέτηση ξεκάθαρης θέσηςγια τη μη λειτουργία των ΜΥΗΕ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οπότε το νερό στο ποτάμι μειώνεται δραματικά, με τις όποιες αντίστοιχες συνέπειες.Υπόψη εδώ πως άλλες εταιρίες στην περιοχή, που αδειοδοτήθηκαν να επενδύσουν αξιοποιώντας νερά από πηγές,  με τον όρο να τα αφήνουν εντελώς ελεύθερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού, όχι μόνο δέσμευσαν εκ των υστέρων τα νερά και για την καλοκαιρινή περίοδο, τροποποιώντας τις αντίστοιχες αδειοδοτικές αποφάσεις, αλλά επιχείρησαν να μετονομάσουν κι αυτές τις ίδιες τις πηγές, δίνοντάς τους ονόματα της δικής τους επιλογής.   

 

 Πρέπει ακόμα να επισημανθούν  :  

–  Η  βούληση ιδιαίτερα μεγάλης μερίδας Οξυωτών, οι οποίοι, μέσα από συλλογικά όργανα, έχουν εκφραστεί δημόσια ενάντια  στα προαναφερόμενα έργα.

 

– Ο αποκλεισμός κάθε άλλης προοπτικής ανάπτυξης του τόπου μας (τουρισμός, κτηνοτροφία, εναλλακτικές μορφές καλλιέργειας, ιχθυοκαλλιέργειες, αξιοποίηση φυσικής ομορφιάς, κ.λ.π.),που εναλλακτικά θα μπορούσε να προωθηθεί, αφού οι περιορισμοί αλλά και αποκλεισμοί στη χρήση του νερού δε θα επιτρέπουν  τούτο μελλοντικά. Προοπτικές, όμως, που ουδόλως έχουν αξιολογηθεί και συγκριθεί με τα (υποτιθέμενα, βλ. παρακάτω) ανταποδοτικά και αντισταθμιστικά οφέλη από τα συγκεκριμένα έργα, ώστε να προκύψει τι είναι ωφελιμότερο για τον τόπο μας.

 

– Ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του φυσικού και δημόσιου αγαθού του νερού μέσα από το καθεστώς των «αδειών χρήσης νερού», που η ελληνική πολιτεία χορηγεί στους ιδιώτες «επενδυτές» τέτοιων έργων. Χαρακτηριστικά, ένας εξ’ αυτών των «επενδυτών» δήλωσε, ενώπιον πολλών συγχωριανών μας, πως «όποιος θέλει νερό για τον κήπο του θα πρέπει, πλέον, να απευθύνεται σ’ εμάς».

 

– Η υδροηλεκτρική ενέργεια, που παράγεται από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, αναμφίβολα αποτελεί μια αξιόπιστη πηγή ανανεώσιμης ενέργειας, που καλύπτει σήμερα ένα σημαντικότατο κομμάτι των ενεργειακών αναγκών της χώρας μας. Το ποσοστό, ωστόσο, παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά, ειδικά αν τηρηθεί η ισχύουσα ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή νομοθεσία, που προστατεύει το περιβάλλον και τα ύδατα περιορίζοντας, αντίστοιχα, την αδειοδότηση τέτοιων έργων, δε μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην κάλυψη των ίδιων ενεργειακών αναγκών.

Φυσικό, λοιπόν, αποτέλεσμα οι σοβαρές και ανεπανόρθωτες περιβαλλοντικές καταστροφές, που τα έργα αυτά προκαλούν, με τις όποιες επιπτώσεις τους στο οικοσύστημα και στο ανθρωπογενές περιβάλλον αλλά και ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του νερού μέσω των «αδειών χρήσης», που χορηγούνται στους ιδιώτες  «επενδυτές», να μη μπορούν σε καμία περίπτωση να «αντισταθμιστούν» από τα όποια προβλεπόμενα αντίστοιχα οφέλη.

Υπόψη ακόμα πως δεν επενδύονται ιδιωτικά κεφάλαια αλλά επιδιώκεται η ένταξη των έργων αυτών σε ευρωπαϊκά προγράμματα (για το ΜΥΗΕ Μελίσσι υπάρχει ήδη σχετική έγκριση), γεγονός που τα καθιστά ελκυστικά ως επένδυση και αυτός είναι και ο λόγος για την αλόγιστη, ανεξέλεγκτη και χωρίς κανένα σχέδιο αδειοδότησή τους, η οποία βασίζεται απλά στη λογική του «σε κάθε ρέμα ή ποτάμι και από ένα ή και περισσότερα μικρά υδροηλεκτρικά».

 

– Πολλοί κάτοικοι της Οξυάς αναρωτιούνται γιατί ο Υποσταθμός Παραγωγής του έργου έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί οριακά μεν αλλά εκτός των ορίων του χωριού, όπου το νερό θα μεταφέρεται με αγωγό μήκους τριών, σχεδόν, χιλιομέτρων, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τα από αιώνες δικαιώματα του χωριού στη χρήση του νερού του ποταμού, που πηγάζει από το χωριό και διέρχεται μέσω αυτού κατά το μεγαλύτερο μέρος του, αλλά και για τα όποια από το νόμο προβλεπόμενα αντισταθμιστικά και ανταποδοτικά οφέλη.

 

–  Δεν υφίστανται, παρά τις σχετικές εξαγγελίες, μόνιμες θέσεις εργασίας, αφού τα πάντα θα λειτουργούν αυτοματοποιημένα.

 

– Δήμος, Τοπική Κοινότητα και ενδιαφερόμενες εταιρίες προσπαθούν να παρουσιάσουν τα συγκεκριμένα έργα γενικά ως «έργα ανάπτυξης», χωρίς, ωστόσο, να εξηγούν και να αποδεικνύουν με ποιο τρόπο θα επέλθει η ανάπτυξη μέσα από τα έργα αυτά.

 

–  Αναφορικά με το ΜΥΗΕ «Κούρα» δεν εξασφαλίζεται παροχή νερού για τη λειτουργία του παλαιού νερόμυλουστη θέση «Παλιάμπελα», εφόσον τούτος ήθελε αναστυλωθεί, όπως σχεδιάζεται.

 

– Τα έργα έχουν σχεδιαστεί χωρίς να ληφθεί υπόψη το ιδιοκτησιακό καθεστώς εκτάσεων, που ανήκουν σε συγχωριανούς μας.

Αιολικά πάρκα

 

Τι ακριβώς σχεδιάζεται για την Οξυά

Ειδικότερα για το χωριό της Οξυάς σχεδιάζεται να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει ο υποσταθμός (Υ/Σ) παραγωγής του αιολικού πάρκου που αναμένεται να εγκατασταθεί στη θέση «Αέρας – Αφεντικό».

 

Πέρα από τα παραπάνω και χωρίς καμία απολύτως ενημέρωση των κατοίκων προωθείται και η εγκατάσταση ανεμολογικού ιστού για μέτρηση του αιολικού δυναμικού στη θέση «Προφήτης Ηλίας» Οξυάς, με σκοπό την εγκατάσταση αιολικού πάρκου και στη συγκεκριμένη περιοχή, γεγονός που έχει προκαλέσει σοβαρότατες αντιδράσεις από ιδιαίτερα μεγάλη μερίδα Οξυωτών.

 

Γενικότερα, με σχετικές αποφάσεις του που αφορούσαν άλλες περιοχές αρμοδιότητάς του, το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας, λαμβάνοντας υπόψη και τις αντιδράσεις κατοίκων αλλά και φορέων τοπικών κοινωνιών, έχει ήδη γνωμοδοτήσει αρνητικά για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, αναλογιζόμενο τις τεράστιες περιβαλλοντικές καταστροφές που αναμένεται να επέλθουν στο φυσικό περιβάλλον των συγκεκριμένων περιοχών, σε συνδυασμό με την ελάχιστη ή ακόμα και ανύπαρκτη ωφελιμότητα των ανεμογεννητριών.

Παρόλα τα παραπάνω, ωστόσο, ο Δήμος Μουζακίου, όπου και ανήκει το χωριό της Οξυάς, διακηρύττει, δια του σημερινού του Δημάρχου, πως σκοπεύει να προωθήσει τις συγκεκριμένες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας στην περιοχή του, κατεύθυνση, άλλωστε, προς την οποία και κινείται.

Γιατί πρέπει ν’ ανησυχούμε 

Με βάση στοιχεία, που έχουν συγκεντρωθεί, εκφράζονται ανησυχίες για:

–          – την τύχη του φυσικού τοπίου της περιοχής, η οποία κινδυνεύει να μετατραπεί σε βιομηχανική ζώνη, χωρίς κανένα ουσιαστικό όφελος,

–         – καίριο πλήγμα που τα αιολικά θα επιφέρουν στην  κτηνοτροφία της περιοχής, με τον περιορισμό των βοσκότοπων και όχι μόνο, αλλά και γενικότερα σε όσους ζουν από το δάσος,

–                   – μεγάλες σε έκταση καταστροφές του δάσους και δασικών εκτάσεων,

–          – οριστικές αλλοιώσεις που το τοπίο της περιοχής θα υποστεί από τις εκσκαφές,

–            – επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στο ανθρωπογενές – και όχι μόνο – περιβάλλον της περιοχής, κ.λ.π.

      Ακόμα, πρέπει να αναλογιζόμαστε και ότι:

–          οι ισχυρισμοί περί καταπολέμησης της ανεργίας μέσω των αιολικών δεν ευσταθούν, αφού ακόμα και το μεγαλύτερο αιολικό «πάρκο» στην Ευρώπη απασχολεί μόνο τρεις μόνιμους υπαλλήλους,

–         τα αιολικά συγκαταλέγονται στις μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που δε μπορούν να ηλεκτροδοτήσουν σταθερά και να στηρίξουν το δίκτυο, αφού η όποια απόδοσή τους εξαρτάται από τις εκάστοτε ευμετάβλητες καιρικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να εξασφαλίσουν και την απεξάρτησή μας από τις όποιες συμβατικές μορφές παραγωγής ενέργειας, όπως οι υποστηρικτές τους διατείνονται,

–         η πραγματική συμβολή των αιολικών στην αποκόμιση περιβαλλοντικών οφελών είναι ανύπαρκτη, αφού η συνεισφορά της αιολικής ενέργειας προς αποφυγή του «φαινομένου του θερμοκηπίου», ανέρχεται μόλις στο 1 έως 2 τοις χιλίοις, αλλά και πολλά άλλα.

 

Επιπλέον, για τα συγκεκριμένα έργα ΑΠΕ επισημαίνεται και ότι:

–         – θίγουν παραδοσιακά επαγγέλματα της περιοχής από τα οποία εξαρτώνται ακόμα και σήμερα ολόκληρες οικογένειες του χωριού,

–         – εγκυμονούν κινδύνους απώλειας εθνικών εκτάσεων, που παραχωρούνται σε ιδιώτες,

–         – αλλοιώνουν δραματικά το τοπίο και τη φυσιογνωμία του χωριού,

–      – θίγουν πολιτισμικές, θρησκευτικές, κ.λ.π. ευαισθησίες, βασισμένες σε παραδόσεις αιώνων,

–         – αποτελούν εμπόδιο για άλλες, πραγματικά ωφέλιμες, επενδύσεις για την ανάπτυξη του τόπου, όπως είναι ο τουρισμός και η αγροτοκτηνοτροφία.

 

Μετά τα παραπάνω, εύλογο για τους Οξυώτες το ερώτημα : Προς τι η περιβαλλοντική καταστροφή από την εγκατάσταση αιολικών πάρκων και η υπονόμευση του φυσικού πλούτου του χωριού, με την παραχώρησή του σε ιδιωτικά συμφέροντα; Να υποθέσουμε και να αρκεστούμε και εδώ στις επιδοτήσεις που συνοδεύουν και τα συγκεκριμένα έργα ή μήπως ανακύπτουν επιπλέον ζητήματα και κίνδυνοι;

 

…. ο «μύθος» των ανταποδοτικών έργων και των αντισταθμιστικών ωφελημάτων!!!

 

 Ενδεικτικό αναλυτικό παράδειγμα 

Για παράδειγμα, προκειμένου για το ΜΥΗΕ «Μελίσσι» (2,45 MW), μετά από μελέτη της αντίστοιχης νομοθεσίας και στοιχείων των περιβαλλοντικών μελετών, τα χρηματικά ποσά που θα αντιστοιχούν στα υποτιθέμενα αντισταθμιστικά υπολογίζονται ως  εξής : 8GWh ή 8.000.000 kwh (αναμενόμενη ετησίως, με βάση τη μελέτη του έργου, παραγωγή ενέργειας) Χ 0,08 (εγγυημένη τιμή πώλησης στη ΔΕΗ) = 640.000 ευρώ ετήσια έσοδα για την εταιρία.