Μετά από πολυετή και πολυεπίπεδο αγώνα ευοδώθηκαν οι νομικές ενέργειες δεκάδων πολιτών και των σωματείων Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας, Ορειβατικός Σύλλογος Αγράφων, Πεζοπορικός Φυσιοδιφικός Σύλλογος Καρπενησίου, Ελληνική Ορθολογική Εταιρεία, «Καλλιστώ» -Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση. Ο αγώνας αυτός έτυχε συμπαράστασης χιλιάδων άλλων πολιτών, κινημάτων και συλλογικοτήτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Δήμων Αγράφων, Καρδίτσας και Λίμνης Πλαστήρα.

Το «Δίκτυο» ευχαριστεί θερμά όσους πίστεψαν και βοήθησαν με το έργο τους, σε έναν αγώνα για την προστασία των βουνών μας, που αν και φαίνονταν ουτοπικός μάς οδήγησε τελικά στη μεγάλη αυτή νίκη.

Η απόφαση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την συνέχιση του αγώνα και των παρεμβάσεων για το σύνολο των Αγράφων και των ελληνικών βουνών που απειλούνται από την στρεβλή αντίληψη και πολιτική που ακολουθείται από την πολιτεία για την πράσινη ανάπτυξη. Ειδικά στην περιοχή των Αγράφων, παρά τη σταθερή παρέμβαση του Δικτύου και άλλων φορέων, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να εγκριθούν δεκάδες αιολικά «πάρκα» με πρώτη την περίπτωση του ορεινού όγκου Βουτσικάκι – Καζάρμα που δεσπόζει πάνω από την λίμνη Πλαστήρα!

Το Δίκτυο καλεί τους συμπολίτες και τις συμπολίτισσες σε συστράτευση για τη σωτηρία της ορεινής φύσης που είναι πολύτιμο κεφάλαιο για την ευημερία των τοπικών κοινωνιών. Είναι επιτακτική η αναθεώρηση της ελληνικής νομοθεσίας, όπως το Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ (2008) και το νομοσχέδιο Επιτάχυνσης των ΑΠΕ (2009), που έστησαν το σκηνικό της άκριτης εκμετάλλευσης του φυσικού αποθέματος. Μια αλόγιστη παραχώρηση αδειών σε επενδυτικά σχέδια για αιολικά πάρκα και λεηλασία των βουνών με fast track διαδικασίες, με τεράστιο κόστος στη φυσική, τοπική και τουριστική ταυτότητα και δραματικό οικολογικό αποτύπωμα, την ώρα που όχι μόνο έχουμε πιάσει τον υποτιθέμενο στόχο εγκατεστημένης ισχύος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αλλά και η ήδη εγκατεστημένη ισχύς είναι υπέρμετρη για τις ανάγκες του εθνικού συστήματος ενέργειας. Είναι φανερό ότι, την στιγμή που η Ελλάδα έχει ήδη πετύχει τους στόχους για την πράσινη ενέργεια, η ασύστολη ανάπτυξη αιολικών πάρκων γίνεται με μοναδικό σκοπό την εκμετάλλευση Εθνικών και Ευρωπαϊκών πόρων για το όφελος ολίγων. Απεναντίας, η Ελλάδα οφείλει να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών που βάζουν φραγμό στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος κατανοώντας τις συνέπειες εγκατάστασης του βιομηχανικού τύπου ΑΠΕ σε παρθένα ορεινά και νησιωτικά τοπία. Ας ελπίσουμε ότι η υπόσχεση του πρωθυπουργού κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Αργιθέα για αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης στην ορεινή ζώνη είναι απόδειξη ότι το ηχηρό μήνυμα της κοινωνίας έχει προβληματίσει τους ασκούντες την ενεργειακή πολιτική της χώρας. Είναι επιτακτική η επανεξέταση και ακύρωση όλων των σε ισχύ Βεβαιώσεων Παραγωγής για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Η απόφαση του ΣτΕ είναι μια μεγάλη νίκη για την προστασία των Αγράφων. Ο αγώνας συνεχίζεται…

Γιώργος Καραβίδας, Χρήστος Φασούλας – Εκπρόσωποι Δικτύου Προστασίας Αγράφων

Απόστολος Παντελής – Πρόεδρος Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Καρδίτσας

Η συνέχιση, ωστόσο, των ανωτέρω εργασιών αλλά και της μεταφοράς των εξαρτημάτων των ανεμογεννητριών αποτελεί την  αιτία για παράπονα, απορίες και έκφραση ανησυχιών από μέλη μας αλλά και λοιπούς διερχόμενους από την περιοχή, που προκαλούν σκέψεις για καταστρατηγήσεις αδειοδοτικών αποφάσεων και λοιπών για το προαναφερόμενο έργο εγκρίσεων και συνηγορούν και σε ενδεχόμενο παραλείψεων εκ μέρους αρμοδίων υπηρεσιών.

Συγκεκριμένα πολλά είναι τα ερωτήματα για την ύπαρξη ή μη  χρονοδιαγράμματος, αναφορικά με την ολοκλήρωση της μεταφοράς των ανεμογεννητριών στην περιοχή του έργου, πότε αυτό λήγει, ποιοι οι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της τήρησής του και ποια τα μέτρα που λαμβάνονται σε περίπτωση παραβίασής του.

Έντονες διαμαρτυρίες εκφράζονται και για την καταστρατήγηση των μέτρων ρύθμισης της κυκλοφορίας κατά τη μεταφορά των ανεμογεννητριών στο δρόμο από Μουζάκι προς Τύμπανο, δεδομένου ότι, σύμφωνα πάντα με τις μαρτυρίες διερχόμενων οδηγών, τα συγκεκριμένα μέτρα μετατρέπονται στην πράξη σε διακοπή της κυκλοφορίας για μακρό χρονικό διάστημα, με τις  όποιες αντίστοιχες συνέπειες για τους ίδιους.

Πολλές καταγγελίες διατυπώθηκαν για μπαζωμένα, εξαιτίας ή και σε εξυπηρέτηση των εργασιών διαπλάτυνσης, φρεάτια όμβριων υδάτων σε διάφορα σημεία του ίδιου οδικού άξονα όρος Τύμπανο, που είναι άγνωστο αν έγιναν κατόπιν αδειοδότησης αρμόδιων αρχών, αν αυτό προβλέπεται από αντίστοιχες μελέτες, κ.λ.π.. Όπως, μάλιστα, και εντελώς πρόσφατα διαπιστώθηκε, τα συγκεκριμένα φρεάτια εξακολουθούν να παραμένουν μπαζωμένα, με τα βρόχινα ύδατα να ρέουν επί του καταστρώματος της οδού, δημιουργώντας φθορές στο οδόστρωμα αλλά και, ιδίως ενόψει των επερχόμενων παγετών, σοβαρούς  κινδύνους ατυχημάτων.

Καταγγελίες υπήρξαν και για ανεξέλεγκτη απόθεση, ρίψη ή εγκατάλειψη μπαζών σε διάφορα σημεία εντός και εκτός του εργοταξίου καθώς και για συχνές παρεμβάσεις προς αποκατάσταση των συνεχώς κατακρημνιζόμενων  πρανών αλλά και προς αποκατάσταση της κυκλοφορίας επί των διανοιχθέντων εντός του εργοταξίου πρόχειρων χωμάτινων οδών για την εξυπηρέτηση του έργου (π.χ. μεταφορά και εγκατάσταση ανεμογεννητριών, κ.λ.π.). Παρεμβάσεις για τις οποίες κανένας έλεγχος  δεν ασκείται για το αν καλύπτονται από υφιστάμενες μελέτες και εγκρίσεις ή αν συνιστούν αυθαίρετες και σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής ενέργειες, μεγιστοποιώντας, αντίστοιχα, τις αρνητικές επιπτώσεις του έργου.

Έντονη είναι η ανησυχία και πολλά τα ερωτηματικά και για τον ορισμό ή μη χρονοδιαγράμματος για την απομάκρυνση των υποστυλωμάτων στη γέφυρα «Αργύρη», επί παραπόταμου του Πάμισου ποταμού, που τοποθετήθηκαν  σ’ αυτή το καλοκαίρι του 2022, προκειμένου να ανταπεξέλθει στη διέλευση των ανεμογεννητριών επί του καταστρώματός της, καθώς κι αν το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα τηρείται.

Κατά πολλούς από τους κατοίκους των γύρω περιοχών, που εξυπηρετούνται από τη συγκεκριμένη γέφυρα, αλλά και κατά τη δική μας άποψη, η ύπαρξη του ανωτέρω χρονοδιαγράμματος κρίνεται ως ζήτημα ιδιαίτερα σοβαρό  καθόσον, εξαιτίας του είδους, της φύσης αλλά και του τρόπου τοποθέτησης των συγκεκριμένων υποστυλωμάτων, ελλοχεύουν – ιδίως ενόψει του επερχόμενου χειμώνα – σοβαροί κίνδυνοι εμφράξεων της κοίτης στο συγκεκριμένο σημείο από φερτά υλικά, με άμεσο ενδεχόμενο την κατάρρευση της υποστυλωμένης γέφυρας, γεγονός που θα επέφερε την για  άγνωστο χρονικό διάστημα διακοπή παντελώς της συγκοινωνίας προς τα γειτονικά χωριά αλλά και προς την περιοχή της δυτικής Αργιθέας και  Άρτας.

Παρόμοιοι, όπως παραπάνω, κίνδυνοι, ανέκυψαν σε πρόσφατη συνηθισμένη βροχόπτωση, εξαιτίας της οποίας έφραξαν από φερτά υλικά, που το ποτάμι μετέφερε, τα υποστυλώματα κάτωθεν της προαναφερόμενης γέφυρας, με την κατάρρευση αυτής αλλά και τις ζημιές σε κατοικίες και λοιπά κτήρια παραπλεύρως να αποφεύγονται την τελευταία στιγμή και κυρίως από τύχη. Καταστροφές, μάλιστα, ενώπιον  των οποίων το χρηματικό ποσό των 5.000 ευρώ, που με την εγκριτική της μελέτης για υποστύλωση της γέφυρας απόφαση ορίσθηκε ως καταβολή εγγύησης από την κατασκευαστική εταιρία, μόνο ως αστείο, εκτιμούμε, θα μπορούσε να εκληφθεί.

Από πλευράς μας, να επισημάνουμε, ακόμα, πως και κατά την ίδια την υδραυλική μελέτη για την τοποθέτηση των ανωτέρω υποστηριγμάτων, η υποστύλωση της  γέφυρας σε μόνιμη βάση αντενδείκνυται λόγω του κινδύνου των φερτών υλικών και πως κατά την ΑΕΠΟ του αιολικού πάρκου  (παράγραφος 5.2.7.8) δεν έπρεπε να πραγματοποιηθεί καμία επέμβαση επ’ αυτής, ο δε τρόπος διέλευσης του ποταμού Παμίσου (παράγραφος 5.2.7.9), έπρεπε να επιλεγεί σε συνεννόηση με την Δ/νση Τεχνικών Έργων Π.Ε. Καρδίτσας, όροι που, κατά τα ανωτέρω διαλαμβανόμενα, προφανώς και έχουν καταστρατηγηθεί από τους εμπλεκόμενους.

Για όλα τα ανωτέρω έχει αποσταλεί από το Δίκτυο σχετική επιστολή προς όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις ενέργειες των οποίων και αναμένουμε.

Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων

Χρήστος Ι. Κολοβός

Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ.

τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.

Σύμβουλος ενεργειακής πολιτικής

Ποια είναι τα δεδομένα σήμερα, πού μας οδηγούν τα δεδομένα, ποιες εναλλακτικές επιλογές υπάρχουν;

1. Τα δεδομένα

α) Πάνω από 95% των κελιών των φωτοβολταϊκών συστημάτων παγκοσμίως έρχεται απ’ την Κίνα, απ’ όπου έρχεται και 70-90% των μετάλλων της ομάδας «σπανίων γαιών», που είναι απαραίτητα για τα αιολικά. Η λίμνη τοξικών καταλοίπων κατεργασίας «σπανίων γαιών» στο Baotou της Κίνας δείχνει πως τίποτα το αειφόρο δεν υπάρχει στον εξοπλισμό για τις συγκεκριμένες «Α»ΠΕ, γι’ αυτό και το «δήθεν».

β) Η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης βασίζεται στην ισορροπία σε κάθε χρονική στιγμή της παραγωγής ηλεκτρισμού με τη ζήτηση απ’ τους καταναλωτές. Κάθε ανισορροπία, που προκύπτει είτε από ζήτηση που δεν μπορεί να καλυφθεί απ’ την παραγωγή είτε από υπερβάλλουσα παραγωγή, οδηγεί σε επικίνδυνες καταστάσεις: χωρίς παρέμβαση  του Διαχειριστή του Συστήματος ηλεκτροδότησης τείνουν σε μπλακάουτ. Στη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2020-2030 ο ΑΔΜΗΕ, (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), είπε πως με τις υπάρχουσες τεχνολογίες η ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορεί να αποθηκευτεί.

γ) Η ζήτηση ηλεκτρισμού στο Ελληνικό Διασυνδεμένο Σύστημα Ηλεκτρισμού (ηπειρωτική χώρα + διασυνδεμένα νησιά) κυμαίνεται στη διάρκεια του 24ώρου και ανάλογα με την εποχή του έτους ανάμεσα σε 2,5 και 9,5 χιλ. MW. Αντίστοιχη πρέπει να είναι η παραγωγή, προκειμένου να διατηρείται η ευστάθεια του δικτύου.

δ) Έχουμε ήδη εγκαταστήσει πάνω από 10 χιλ. MW αιολικά+φωτοβολταϊκά, τα οποία μας έχουν κοστίσει πάνω από 15 δισεκατομμύρια ευρώ, σε συνθήκες χρεοκοπίας της χώρας. Αυτά τα αιολικά+φωτοβολταϊκά έχουν ήδη αποδειχθεί στην πράξη παντελώς ανίκανα να διασφαλίσουν την επάρκεια ηλεκτρισμού, καλύπτοντας αξιόπιστα τη ζήτηση, ενώ και οι λογαριασμοί έχουν πετάξει στα ύψη.

ε) Στις 7/10/2022 μας ενημέρωσαν πανηγυρικά πως οι δήθεν «Α»ΠΕ κάλυψαν τις ανάγκες της Ελλάδας για 5 ώρες. Παρέλειψαν να μας πουν πως η ζήτηση ηλεκτρισμού ήταν κάτω κι από 2,5 χιλ. MW, πως τα θερμικά εργοστάσια συνέχισαν να λειτουργούν αδιάλειπτα, πως εκείνη την ημέρα λόγω ισχυρών ανέμων υπήρχε απαγορευτικό απόπλου για τα νησιά και πως το δίκτυο θα κατέρρεε αν δεν γινόταν εξαγωγές.

στ) Με Απόφαση του Υπουργού Ενέργειας στις 16/11/2022 (Διαύγεια, ΑΔΑ 9ΕΙΜ4653Π8-ΖΦ7) πιστοποιήθηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο απ’ την κυβέρνηση πως ο εγχώριος λιγνίτης είναι πιο φθηνός απ’ το φυσικό αέριο, το οποίο επιπλέον είναι 100% εισαγόμενο. Αλλά, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, στις 2/12/2022 η συμμετοχή του πανάκριβου φυσικού αερίου στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής ήταν 70%, ενώ ο πολύ πιο φθηνός λιγνίτης ήταν στο 16% (οι δήθεν «Α»ΠΕ στο μόλις 6%). Επίσης, η συμμετοχή του φυσικού αερίου ήταν 62-68% στις 3,5,7 & 8/12/2022 και τις υπόλοιπες ημέρες κατά κανόνα πάνω από 50%.

ζ) Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία του Ινστιτούτου Fraunhofer, μέχρι και τον Οκτώβριο 2022 η Γερμανία έχει ήδη εγκαταστήσει πάνω από 130 χιλ. MW αιολικά+φωτοβολταϊκά. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία του Entso-e (Ένωση Διαχειριστών Συστημάτων Ηλεκτροδότησης Ευρώπης), το διήμερο Πέμπτης- Παρασκευής 1 & 2/12/20222 αυτά τα πάνω από 130 χιλ. MW έδιναν μόλις 3,5-5 χιλ. MW, ποσότητα που δεν είναι ικανή να καλύψει ούτε καν τις ανάγκες της Ελλάδας! Το ίδιο συνέβη στο 3ήμερο 9-11/12/2022. Τα πάνω από 130 χιλ. MW της Γερμανίας κόστισαν πάνω από 150 δισεκατομμύρια ευρώ, μόνο ως εξοπλισμός.

η) Σε ομιλία του στις 9/12/2022 ο Έλληνας Υπουργός Ενέργειας είπε πως η δυναμικότητα των δήθεν «Α»ΠΕ θα τριπλασιαστεί μέχρι το 2030, ενώ θα συνοδεύεται από 7–8 χιλ. MW αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και 2,5 χιλ. MW θαλάσσιων αιολικών. Επειδή η αποθήκευση μετρείται με τις ώρες, τα πανάκριβα 7–8 χιλ. MW θα μπορούν να καλύψουν το πολύ τις ανάγκες λίγων μόνο ωρών.

2. Πού μας οδηγούν τα δεδομένα;

α) Για να καλύψουμε στοιχειωδώς αξιόπιστα τις ανάγκες της Ελλάδας με αιολικά+φωτοβολταϊκά, τα πάνω από 10 χιλ. MW, που ήδη έχουμε βάλει, είναι πολύ λίγα και πρέπει να βάλουμε πολύ περισσότερα από 100 χιλ. MW.

β) Εάν βάλουμε τόσα πολλά αιολικά+φωτοβολταϊκά, θα υπάρχουν πολλές ώρες που το δίκτυο θα αποσταθεροποιείται, λόγω ανισορροπίας της παραγωγής σε σχέση με τη ζήτηση. Για να μείνει το σύστημα ευσταθές, πρέπει να κάνουμε νέα δίκτυα μεταφοράς του ηλεκτρισμού. Ήδη μαθαίνουμε για καλώδιο με την Αίγυπτο, καλώδιο με την Κύπρο, καλώδιο με την Αυστρία, νέο καλώδιο με την Ιταλία. Ένας χορός δισεκατομμυρίων απ’ τις τσέπες των φορολογουμένων, με εντελώς αβέβαια αποτελέσματα, τόσο στην ασφάλεια εφοδιασμού όσο και στις τιμές του ρεύματος: οι «επενδύσεις» θα πρέπει να αποπληρωθούν! Πρακτικά, θα καταστρέψουμε την Ελλάδα, με αιολικά+φωτοβολταϊκά και πυλώνες μεταφοράς παντού, για να στέλνουμε ηλεκτρισμό στη Γερμανία. Η χώρα θα γίνει ένα απέραντο βιομηχανοστάσιο, με προβληματικές τις υπόλοιπες χρήσεις γης.

γ) Εάν βάλουμε μπαταρίες για αποθήκευση, αφενός οι μπαταρίες έχουν εξαιρετικά περιορισμένη διάρκεια παροχής, το πολύ 4 ώρες, αφετέρου εξακολουθούν να είναι πανάκριβες. Το άθροισμα «Α»ΠΕ+δίκτυα+μπαταρίες εγγυάται πανάκριβο ηλεκτρισμό!

δ) Εάν κάνουμε «αντλησιοταμίευση», δηλαδή αποθήκευση του ηλεκτρισμού των δήθεν «Α»ΠΕ σε υδροηλεκτρικά, (έχουν ήδη δεσμεύσει μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για ένα συγκεκριμένο έργο στον Αχελώο), το άθροισμα «Α»ΠΕ+δίκτυα+«αντλησιοταμίευση» εγγυάται πανάκριβο ηλεκτρισμό! Έχουμε ήδη δυο τέτοια έργα, στον Αλιάκμονα και στο Νέστο, τα οποία συστηματικά αξιοποιούνται ελάχιστα. Και παραμένει εκτός λειτουργίας το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας, το οποίο είναι σχεδόν ολοκληρωμένο και το έχουμε ήδη πληρωμένο.

ε) Για τα πιο πάνω θα πρέπει να πληρώσουμε πάνω από 150 δισεκατομμύρια ευρώ, σχεδόν 100% του ΑΕΠ της χώρας, λεφτά που βεβαίως θα καταλήξουν σε συγκεκριμένες τσέπες. Κανείς πολιτικός δεν τολμά να το ομολογήσει!

3. Υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές!

α) Η πιο φθηνή ενέργεια είναι αυτή που δεν χρειάζεται καν να την παράγουμε. Την ώρα που μέσα σε 15 μήνες βρέθηκαν πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ, για να μη χρεοκοπήσουν οι «πάροχοι», δίνονται ψίχουλα στις θερμομονώσεις των κτηρίων: τα προγράμματα «Εξοικονομώ» είναι εντελώς άτολμα, παρόλο που οι θερμομονώσεις παράγονται στην Ελλάδα και δίνουν δουλειές στους Έλληνες. Το ίδιο συμβαίνει με τους ηλιακούς θερμοσίφωνες: απολύτως κανένα κίνητρο για γενικευμένη χρήση.

β) Σε πολλές χώρες γενικεύεται η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις στέγες, σε νέα κτήρια είναι πλέον υποχρεωτική. Στην Ελλάδα δεν το κάνουμε επειδή το δίκτυο χαμηλής τάσης, όπου συνδέονται τα φωτοβολταϊκά στεγών, είναι απαρχαιωμένο και δεν έχει χωρητικότητα. Με τα πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ, που η κυβέρνηση βρήκε για τους «παρόχους» μέσα σε 15 μήνες, θα μπορούσαμε να είχαμε ένα εντελώς νέο δίκτυο χαμηλής τάσης, που να υποστηρίζει τόσο φωτοβολταϊκά στις στέγες όσο και ηλεκτροκίνηση. Αυτό είναι το «κόστος ευκαιρίας» που πληρώνουμε, καθώς οι πολιτικοί ευνοούν τα φαραωνικά φωτοβολταϊκά εργοστάσια, που καλύπτουν χωράφια και βοσκότοπους. Κι όμως, σύμφωνα με μελέτη του Ερευνητικού Κέντρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2019, έχουμε 128 τετραγωνικά χιλιόμετρα στέγες, που μπορούμε να βάλουμε φωτοβολταϊκά και να καλύψουμε το 1/3 των ετήσιων αναγκών.

γ) Στην Ελλάδα έχουμε διαπιστωμένα γεωθερμικά πεδία, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών, ιδίως σε μη διασυνδεμένα νησιά, που ηλεκτροδοτούνται πανάκριβα με πετρέλαιο.

δ) Τέλος, στην Ελλάδα έχουμε μια τεράστια ακτογραμμή και τα εργαστήρια λιμενικών έργων των Πολυτεχνείων έχουν πολύ καλή γνώση του κυματισμού. Όμως δεν προωθήσαμε ποτέ την παραγωγή ηλεκτρισμού με κυματική ενέργεια, ακόμα και στα μικρά νησιά, που δεν έχουν μεγάλες καταναλώσεις, αλλά τα ηλεκτροδοτούμε πανάκριβα με πετρέλαιο.

Τα πιο πάνω δείχνουν πως εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν, αν προταχθεί το όφελος των πολλών κι όχι των ολίγων και των ξένων. Και «Α»ΠΕ δεν είναι μόνο τα αιολικά. Αλλά φθάσαμε στο σημείο να προωθούν αιολικά στα Πιέρια, όπου η ίδια η εταιρεία λέει πως στο 59% του έτους επικρατεί άπνοια! Στα 2/3 του έτους οι ανεμογεννήτριες ΔΕΝ θα δουλεύουν, αφού χρειάζονται τουλάχιστον 2,5 μποφόρ για να ξεκινήσουν απλά να περιστρέφονται. Προβληματίζεται άραγε κανείς «αρμόδιος» γιατί να ξεπατώσουμε «το βουνό των Μουσών» με αιολικά που ΔΕΝ θα δουλεύουν, ενώ μπορούμε π.χ. να βάλουμε φωτοβολταϊκά στις στέγες και να δουλεύουν;

Εβδομήντα τρία (73), επίσης, μικρά υδροηλεκτρικά είναι έτοιμα να δεσμεύσουν και να οδηγήσουν στο σωλήνα τα νερά των ορεινών μας  ρεμάτων και ποταμών, με την αρχή να γίνεται εδώ από τον ποταμό Κερασιώτη και τώρα με τον Άσπρο.

Όλα τούτα θα βρεθούν, φυσικά, απέναντι στο εξαγγελθέν διά στόματος Πρωθυπουργού αναπτυξιακό πρόγραμμα, που τόσο πολύ έχουν ανάγκη οι ορεινές περιοχές  των Δήμων  Αγράφων, Αργιθέας και Λίμνης Πλαστήρα, προδικάζοντας, δυστυχώς, ακόμα και στην περίπτωση που το ίδιο πρόγραμμα λάμβανε σάρκα και οστά, την αποτυχία του.

Και αιτία της αποτυχίας δε θα είναι άλλη από τον αφανισμό  του συγκριτικού πλεονεκτήματος της περιοχής, του ανέγγιχτου και μοναδικής, αναγνωρισμένης φυσικής ομορφιάς περιβάλλοντος, παντελώς απροστάτευτου σήμερα θεσμικά, απέναντι στα συμφέροντα των «μεγαλοεπενδυτών» της πράσινης ανάπτυξης, που κατέχουν άδειες για βιομηχανικές εγκαταστάσεις αιολικών σταθμών για το σύνολο σχεδόν των κορυφογραμμών των Αγράφων και μικρών υδροηλεκτρικών για όλα σχεδόν τα ρέματα και ποτάμια της περιοχής. Δε θα είναι άλλη από τις «κουρεμένες» και ισοπεδωμένες κορυφογραμμές μας, που θα κατακλύζονται από δάση ανεμογεννητριών, και από τα στερεμένα ρέματα και ποτάμια μας, εικόνα που θα αποτρέπει παρά θα προσελκύει τους σημερινούς θαυμαστές και επισκέπτες και θα παραγκωνίσει κάθε άλλη μορφή παραγωγικής διαδικασίας και αντίστοιχων προοπτικών ανάπτυξης.

Τα υπερκέρδη όσων επιβουλεύονται σήμερα  τα βουνά μας είναι πολλά και λόγω της ενεργειακής κρίσης η περιοχή μας φαντάζει γι αυτούς πραγματικό Ελντοράντο. Και για να αντιληφθούμε τα οικονομικά μεγέθη και τα περιθώρια κέρδους των «μεγαλοεπενδυτών», αρκεί στα 90 εκατομμύρια του αναπτυξιακού προγράμματος, που εξαγγέλθηκε και για τις ανάγκες αλλά και και προοπτικές των παραπάνω τριών ορεινών δήμων, να αντιτάξουμε τα 120 εκατομμύρια που θα στοίχιζε η κατασκευή ενός και μόνο από τα σχεδιαζόμενα αιολικά στα Άγραφα και συγκεκριμένα αυτού στις θέσεις «Μιχός» – «Βοϊδολίβαδο» – «Απέλινα», που καταφέραμε και ματαιώσαμε, τα «αφεντικά» του  οποίου υπολόγιζαν σε απόσβεση μέσα σε τρία 3 χρόνια και, μάλιστα, με τιμές προ κρίσης!

Υποσχέσεις και εξαγγελίες τύπου «…αυτά τα ψηλά, τα απάτητα βουνά πρέπει να προστατευθούν», κατάντησαν επαναλαμβανόμενη κοροϊδία, που δε μπορούμε (και δεν πρέπει) να ανεχθούμε, αφού τα «Απάτητα Βουνά» για την περιοχή των Αγράφων, που δικαιούνται ένταξης σε καθεστώς προστασίας, αντιστοιχούν μόλις 3,54% της συνολικής τους έκτασης. Ανήκουν, μάλιστα, στην τόσο δυσπρόσιτη περιοχή των νοτιοδυτικών Αγράφων, που προστατεύεται ήδη από την ίδια τη φύση της και καμίας κυβερνητικής μέριμνας ή απόφασης για προστασία δε χρήζει και όπου, εκ των πραγμάτων, καμία άδεια αιολικού ή υδροηλεκτρικού σταθμού δεν έχει εκδοθεί, αφού η κατασκευή αντίστοιχων έργων είναι ανέφικτη.

Ως  Δίκτυο Αγράφων απαιτούμε την άμεση θεσμική και νομοθετική κατοχύρωση της προστασίας του ανέγγιχτου φυσικού περιβάλλοντος όλης της έκτασης των Αγράφων, συμπεριλαμβανόμενων και των 2.664 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με απαγόρευση διάνοιξης δρόμων και κάθε είδους τεχνικής επέμβασης, μεταβολής ή αλλοίωσης του φυσικού περιβάλλοντος, κ.λ.π.. Μόνο τότε θα μπορούμε να ελπίζουμε ότι αναπτυξιακά προγράμματα, όπως και το εξαγγελθέν πρόσφατα δια στόματος Πρωθυπουργού, θα έχουν τύχη και θα μπορέσουν πραγματικά να λειτουργήσουν προς όφελος της περιοχής. Κι αυτό είναι που θα έπρεπε και πρέπει να πράξουν άμεσα κυβέρνηση, Πρωθυπουργός αλλά και τοπικοί βουλευτές.

Καλούμε για τον ανωτέρω σκοπό όλους τους φορείς της περιοχής , όπως Δήμους, κοινότητες, επαγγελματικές οργανώσεις, επιμελητήρια, επαγγελματικούς και πολιτιστικούς συλλόγους, ειδικούς επιστήμονες και πολίτες που αγαπούν τον τόπο τους, να δραστηριοποιηθούν και να διεκδικήσουν άμεσα το αυτονόητο, γιατί σε λίγο καιρό από τώρα θα είναι εντελώς αργά.

Και δηλώνουμε πως, όσο υπάρχει και η τελευταία άδεια ή εκτελείται  και η τελευταία εργασία, δε θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για την ακύρωσή τους. Παραλάβαμε έναν ορεινό παράδεισο από τους προγόνους μας, δε θα αφήσουμε εγκαταλειμμένα νταμάρια στους απογόνους μας.

Καρδίτσα 5/11/2022

Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων